Các biện pháp phòng tránh sa sút trí tuệ ở người cao tuổi

Bệnh sa sút trí tuệ ở người già có xu hướng gia tăng. Sa sút trí tuệ không chỉ tiêu tốn khá nhiều chi phí chăm sóc sức khỏe cho người bệnh mà còn gây ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống của người cao tuổi.

• Sử dụng thực phẩm chức năng cho người già có lợi hay có hại?
• Những kinh nghiệm sống vui cho người cao tuổi
• Bệnh mạch vành ở người cao tuổi và những lưu ý trong điều trị

Cách phòng tránh sa sút trí tuệ ở người cao tuổi

Những biểu hiện của sa sút trí tuệ

Không phải ai có giảm trí nhớ cũng bị sa sút trí tuệ. Người cao tuổi bình thường cũng có thể quên, gọi là “hội chứng quên lành tính”. Trong quên lành tính, BN thường chỉ quên các thông tin không quan trọng, có thể nhớ lại khi được gợi ý, khi họ chủ tâm nhớ họ có thể nhớ được, không kèm theo các rối loạn nhận thức khác và không ảnh hưởng đến hoạt động hàng ngày. Giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, ngược lại trong sa sút trí tuệ, BN quên cả những thông tin quan trọng, dù có gợi ý hay chủ tâm nhớ cũng không thể nhớ được, luôn kèm theo giảm khả năng suy luận và tính toán, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của BN.

Những biểu hiện của sa sút trí tuệ

Trong giai đoạn đầu của bệnh thì việc mất trí nhớ có thể không được nhận ra hoặc có thể chỉ cho là cái tính hay quên vô hại. Dần dần, những vấn đề về nhận thức bắt đầu gây cản trở những hoạt động thường nhật, chẳng hạn như trong việc tiếp xúc với tiền bạc, trong việc lái xe, đi mua hàng và trông nom nhà cửa… Một số BN không nhận ra những khó khăn này nhưng có những BN lại rất biết bệnh của mình, đâm ra thất vọng và lo lắng. Ngôn ngữ có thể bị ảnh hưởng, nhất là việc hiểu ra và gọi tên các đối tượng, các sự vật. Những khó khăn trong tìm từ ngữ và việc nói lòng vòng cũng hay gặp.

Trong giai đoạn đầu của bệnh, cần loại trừ với những căn bệnh khác gây sa sút trí tuệ có thể điều trị được như: bệnh tuyến giáp, bệnh thiếu hụt vitamin, u não, nhiễm độc chất ma túy hoặc dược liệu, nhiễm khuẩn mạn tính và trầm cảm nặng (sa sút trí tuệ giả).

Trong giai đoạn sau của bệnh, một số BN vẫn đi lại được nhưng đi lang thang không mục đích và có thể mất hoàn toàn khả năng phán đoán, nhận thức. Kiểu thức – ngủ chập chờn có thể gây khó chịu và việc đi lang thang trong đêm tối có thể gây rất nhiều phiền hà cho những người trong gia đình. BN có thể cần được giúp đỡ trong những việc đơn giản nhất như: cho ăn uống, mặc quần áo, đi vệ sinh… Tuy không phải là bệnh người cao tuổi thường gặp nhưng người bệnh thường bị tử vong do suy dinh dưỡng, bội nhiễm hay do bệnh tim mạch. Tiến trình của bệnh thường kéo dài từ 8 – 10 năm.

Các phương pháp điều trị sa sút trí tuệ

Với tiến bộ của y học có thể điều trị sự suy giảm trí nhớ ở giai đoạn còn sớm hoặc làm quá trình tiến triển bệnh chậm lại, giúp cho bệnh nhân có chất lượng cuộc sống tốt hơn. Hiện có rất nhiều loại thuốc điều trị đặc hiệu đối với các chứng quên do sa sút trí tuệ, quên do tai biến mạch máu não, quên ở người cao tuổi… Theo quan niệm mới, có thể dùng các thuốc chống thoái hóa não như các vitamin E, C, gingo giloba và piracetam có tác dụng chống ôxy hóa bảo vệ tế bào não tránh khỏi tác hại của các gốc tự do. Để điều trị bệnh sa sút trí tuệ có thể sử dụng một trong các thuốc sau: thuốc ức chế men cholinesterase; ở phụ nữ dùng nội tiết tố estrogen thay thế; sử dụng nhóm thuốc statin; thuốc chống tinh bột hóa ở hệ thần kinh.

Các phương pháp điều trị sa sút trí tuệ

Tập thể dục đều đặn thường xuyên giúp cải thiện trí nhớ và làm chậm quá trình lão hóa cũng như sa sút trí tuệ. Nhiều nghiên cứu cho thấy tập thể dục làm giảm tần suất tai biến mạch máu não ở nam 40-49 tuổi do giúp giảm huyết áp, giảm trọng lượng cơ thể, giảm fibrinogen huyết tương, giảm hoạt động tiểu cầu, tăng hoạt hóa plasminogen huyết tương…

Thực hiện chế độ dinh dưỡng người cao tuổi điều độ, hợp lý như giảm ăn muối; bổ sung đầy đủ các vitamin B12, B6, folat trong khẩu phần ăn sẽ làm giảm nồng độ homocystein; bỏ hút thuốc lá, hạn chế uống rượu bia… sẽ giảm thiểu nguy cơ bệnh tim mạch, nhũn não và tai biến mạch máu não.

Nguồn: suckhoenguoicaotuoi.edu.vn