Mặc dù chẩn đoán cao huyết áp là trách nhiệm của bác sĩ, nhưng mọi người cũng cần biết đôi chút về hiện tượng này để tránh những tác hại do bệnh cao huyết áp giả tạo.
- Những điều cần biết về hội chứng suy hô hấp cấp tính
- Tất tần tật thông tin về bệnh đái tháo đường thai kỳ
- Nguyên nhân và triệu chứng của bệnh hôn mê gan
Bệnh cao huyết áp giả tạo là gì?
Khái niệm “cao huyết áp giả tạo”
Trong thực tế, có rất nhiều trường hợp người có hiện tượng bị bệnh cao huyết áp giả tạo, nghĩa là bản thân không bị cao huyết áp nhưng lại được chẩn đoán là cao huyết áp, và được điều trị như cao huyết áp. Hậu quả là có nhiều trường hợp bị tụt huyết áp có khi quá nặng phải đến bệnh viện cấp cứu.
Mặc dù chẩn đoán cao huyết áp là trách nhiệm của bác sĩ, nhưng mọi người cũng cần biết đôi chút về hiện tượng này để tránh những tác hại do bệnh cao huyết áp giả tạo.
Dễ nhầm lẫn giữa cao huyết áp thật và giả.
BS Anh Tú (Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur) chia sẻ tại mục bệnh người cao tuổi như sau: “Huyết áp trung bình của người VN là 120/80mmHg trong đó 120 gọi là số huyết áp trên, 80 gọi là số huyết áp dưới. Gọi là cao huyết áp khi số huyết áp trên cao hơn 140mmHg hoặc số huyết áp dưới cao hơn 90mmHg.”
Cao huyết áp có 5 triệu chứng chính như nhức đầu phía sau gáy hay trước trán, thường vào buổi sáng, đôi khi kéo dài cả ngày; Kế đến là chóng mặt với cảm giác đi đứng không vững và hơi nặng đầu; Mệt gây cảm giác nặng ở ngực và hơi khó thở; Có khi người bệnh yếu liệt tay, chân vài giây đến vài phút. Ngoài ra, người bị bệnh cao huyết áp còn bị chảy máu cam tái phát nhiều lần, mỗi lần chảy máu giọt nhanh và nhiều do áp lực máu cao làm vỡ mạch máu nhỏ ở niêm mạc mũi.
Tuy nhiên, các triệu chứng này còn gặp trong nhiều bệnh khác, nên mọi người cần lưu ý khi đo huyết áp thấy cao có thể là tăng huyết áp thực sự nhưng một số lại là bệnh cao huyết áp giả tạo. Nếu không xác định được cao huyết áp giả tạo mà điều trị như cao huyết áp thực sự có thể gây nhiều nguy hiểm cho người bệnh như tình trạng tụt huyết áp, hạ huyết áp tư thế đứng, đây là hiện tượng người đang nằm hoặc ngồi đứng dậy nhanh thấy bị hoa mắt không đứng vững được và bị té ngã đột ngột, có nhiều trường hợp tình trạng té ngã này đã gây chấn thương sọ não… Do vậy khi đo huyết áp tại nhà thấy cao, mọi người không nên tự ý dùng thuốc mà phải đến bác sĩ gần nhà khám lại xem có phải là cao huyết áp thực sự hay không.
Bệnh cao huyết áp giả tạo có thể khiến bệnh nhân dùng thuốc hạ áp gây nguy hiểm. Nếu điều trị như cao huyết áp thực sự có thể gây nhiều nguy hiểm cho người bệnh.
Nguyên nhân gây cao huyết áp giả tạo
Hiện tượng bệnh cao huyết áp giả tạo thường do có 2 dạng:
Thứ nhất là tình trạng bệnh nhân có cảm giác hồi hộp, lo lắng lúc đến khám bệnh gặp bác sĩ, điều dưỡng mặc áo choàng trắng làm bệnh nhân xuất hiện tình trạng hồi hộp, tim đập nhanh gây ra huyết áp tăng lên, có nhiều trường hợp số huyết áp trên có thể tăng cao từ 160 đến 180mmHg nhưng hiếm khi tăng đến 200mmHg. Trong những phát hiện bệnh cao huyết áp giả tạo luôn đi kèm với nhịp tim nhanh, người bệnh có cảm giác hồi hộp, đánh trống ngực… Sau khi trấn an và nghỉ ngơi khoảng 30 phút thì huyết áp và nhịp tim về bình thường. Trong những trường hợp khó khăn hơn nữa phải thực hiện đo huyết áp tại nhà, hay theo dõi huyết áp suốt 24 giờ bằng hệ thống huyết áp holter mới xác định được bệnh cao huyết áp giả tạo.
Nguyên nhân gây cao huyết áp giả tạo
Ngoài ra, cao huyết áp còn do xơ cứng động mạch cánh tay làm cho số huyết áp trên đo được cao hơn thực tế. Hiện tượng này có thể gặp ở 10% người già. Trong những trường hợp này, bác sĩ sẽ cho thực hiện một nghiệm pháp có tên là nghiệm pháp Osler để xác định tình trạng bệnh cao huyết áp giả tạo ở người cao tuổi này.
Theo Anh Tú – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur (suckhoenguoicaotuoi.edu.vn)