Tình trạng người cao tuổi mắc bệnh trầm cảm không chỉ là một vấn đề tâm lý mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất và tinh thần. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ những suy nghĩ tiêu cực về sự kết thúc cuộc đời, cảm giác cô đơn và sự thiếu quan tâm từ con cái.
Dấu hiệu nhận biết bệnh trầm cảm
Theo các giảng viên Cao đẳng Vật lý trị liệu cho biết ù trầm cảm ở người cao tuổi rất phổ biến, nhưng những dấu hiệu ban đầu lại rất khó nhận biết, thường bị nhầm lẫn với những thay đổi tâm sinh lý thông thường của tuổi già. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển, những biểu hiện rõ ràng hơn sẽ xuất hiện.
Để nhận biết sớm bệnh trầm cảm ở người lớn tuổi, hãy chú ý đến những thay đổi bất thường trong hành vi và cảm xúc của họ:
– Mất hứng thú và niềm vui: Một trong những dấu hiệu nổi bật nhất là sự mất đi đam mê với những sở thích từng yêu thích. Người cao tuổi có thể đột nhiên không còn hứng thú với việc trồng cây, cắm hoa, hay đi dạo bộ như trước.
– Mệt mỏi, chán nản kéo dài: Họ thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, thiếu năng lượng mà không rõ lý do, không còn động lực để tham gia các hoạt động thường ngày.
– Thay đổi về thói quen ăn uống và giấc ngủ: Dấu hiệu trầm cảm có thể thể hiện qua việc chán ăn, sụt cân nhanh chóng không kiểm soát. Đồng thời, họ cũng gặp các vấn đề về giấc ngủ như khó ngủ, mất ngủ, hay thức dậy quá sớm.
– Tính khí thay đổi thất thường: Dễ cáu gắt, khó chịu, dễ nổi giận với người xung quanh. Họ trở nên nhạy cảm hơn, khó thư giãn và luôn trong trạng thái căng thẳng.
– Sự thu mình và cô lập: Người cao tuổi có xu hướng tránh mặt bạn bè, người thân, thích nhốt mình trong phòng và không muốn bị làm phiền.
– Cảm giác lo lắng, sợ hãi vô cớ: Họ thường xuyên lo lắng quá mức, sợ hãi không rõ nguyên nhân.
– Suy nghĩ tiêu cực: Cảm thấy bản thân là gánh nặng cho con cái, mất tự tin, và nghĩ đến chuyện làm tổn thương bản thân, thậm chí là tự tử.
– Giảm sút trí nhớ: Khả năng tập trung kém, trí nhớ giảm sút nhanh chóng, hay quên.
Nguyên nhân gây bệnh trầm cảm
Trầm cảm ở người cao tuổi có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
– Bệnh lý thể chất: Một số bệnh mạn tính như bệnh Parkinson có thể làm tăng nguy cơ mắc trầm cảm.
– Sang chấn tâm lý: Những mất mát lớn trong cuộc sống như sự ra đi của người thân, bạn bè có thể gây ra cú sốc tâm lý mạnh mẽ.
– Khó khăn trong cuộc sống: Dù đã về hưu, người cao tuổi vẫn có những lo toan riêng. Sự lo lắng quá mức về tài chính, sức khỏe hay các vấn đề khác có thể dẫn đến trầm cảm.
– Ảnh hưởng của thuốc: Một số loại thuốc điều trị bệnh có tác dụng phụ làm thay đổi hormone trong cơ thể, giảm hormone hạnh phúc và tăng hormone buồn bã.
– Ốm đau liên miên: Bệnh tật kéo dài khiến người cao tuổi cảm thấy mệt mỏi, chán nản, và suy nghĩ nhiều hơn về cái chết.
Hậu quả nghiêm trọng và cách chăm sóc
Các chuyên gia Cao đẳng ngành phục hồi chức năng lưu ý trầm cảm không chỉ là bệnh lý về tinh thần mà còn gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe thể chất:
– Suy nhược cơ thể: Ăn uống không đủ chất, ngủ không đủ giấc dẫn đến thiếu canxi, vitamin, và suy nhược cơ thể toàn diện.
– Tăng nguy cơ mắc bệnh: Tinh thần kiệt quệ và sức khỏe giảm sút làm tăng nguy cơ mắc các bệnh khác.
– Tổn thương tâm lý lâu dài: Những suy nghĩ tiêu cực kéo dài có thể gây ra những tổn thương tâm lý khó phục hồi.
– Suy giảm nhận thức: Trầm cảm có thể làm giảm trí nhớ và khả năng tập trung.
Để giúp người cao tuổi vượt qua trầm cảm, sự hỗ trợ từ gia đình đóng vai trò vô cùng quan trọng. Bên cạnh việc tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, người nhà cần khuyến khích người bệnh tự “chữa lành” cho bản thân bằng những cách sau:
– Chia sẻ và tâm sự: Hãy tạo điều kiện để họ chia sẻ những suy nghĩ, cảm xúc của mình với bạn bè và người thân.
– Vận động thường xuyên: Tập thể dục nhẹ nhàng sẽ giúp cơ thể sản sinh hormone hạnh phúc, cải thiện tâm trạng.
– Duy trì sở thích: Khuyến khích họ tham gia các hoạt động yêu thích như cắm hoa, đi dạo, hoặc chơi thể thao.
– Chế độ dinh dưỡng hợp lý: Đảm bảo chế độ ăn đầy đủ chất dinh dưỡng, tăng cường rau xanh và trái cây tươi để nâng cao sức khỏe.
Trầm cảm ở người cao tuổi là một vấn đề nghiêm trọng cần được quan tâm đúng mức. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu và có phương pháp điều trị, hỗ trợ kịp thời không chỉ giúp người bệnh vượt qua khó khăn mà còn mang lại cuộc sống vui vẻ và trọn vẹn hơn.