Người cao tuổi rất dễ mắc chứng tiểu đêm. Vì thế, bạn cùng tìm hiểu nguyên nhân và cách phòng trị bệnh tiểu đêm ở người cao tuổi dưới đây.
Vì sao người cao tuổi hay bị đi tiểu đêm?
Bác sĩ, giảng viên Cao đẳng Dược Sài Gòn Hà Kiều Anh hiện đang công tác tại Trường Cao đẳng Y Dược TP.HCM cho biết, bình thường, bàng quang của người trưởng thành có dung dích khoảng từ 300 – 400ml chứa đựng nước tiểu. Nước tiểu là do thận bài tiết xuống chảy theo hai niệu quản (niệu quản phải và niệu quản trái) xuống bàng quang. Khi bàng quang đầy sẽ kích thích cơ thể gây nên phản xạ đi tiểu.
Tuy vậy, bên cạnh phản xạ còn có tác dụng của điều hòa thần kinh theo ý muốn của con người. Ví dụ, buồn tiểu nhưng giữa chỗ đám đông, đi trên tàu xe hoặc đang đi dạo phố mà chưa tìm thấy nhà vệ sinh, vẫn có thể nhịn tiểu được. Mặt khác, khi ngủ thì sự co bóp của bàng quang cũng tạm thời nghỉ cho nên mặc dù bàng quang đầy nước tiểu nhưng não bộ sẽ ức chế không gây co bóp bàng quang nên không gây phản xạ đi tiểu, vì vậy, giấc ngủ vẫn ngon.
Điều này cũng có thể giải thích tại sao ở một số trẻ, do hệ thống thần kinh chưa hoàn chỉnh nên có hiện tượng đái dầm lúc đang ngủ. Người bình thường ban đêm hầu như không đi tiểu mà ngủ một mạch từ tối cho tới sáng mới đi tiểu. Vì vậy, tiểu đêm được hiểu là tình trạng phải tỉnh dậy nhiều hơn 1 lần vào ban đêm để đi tiểu và tình trạng đó diễn ra suốt trong một thời gian dài. Tuổi càng cao thì tỉ lệ mắc chứng tiểu đêm cũng tăng lên (độ tuổi 20 – 50 là khoảng 5 – 15% đi tiểu đêm và khi tuổi trên 50 thì có tới trên 50%).
Làm thế nào để phòng chứng tiểu đêm ở người cao tuổi?
Để phòng chứng tiểu đêm, người cao tuổi cần khám bệnh định kỳ để biết được nguyên nhân của nó, trên cơ sở đó có phương pháp xử trí bệnh người cao tuổi (nếu tiểu đêm do bệnh lý gây nên thì tích cực chữa trị, nếu do các thói quen khác thì cần khắc phục).
Bên cạnh đó, nên hạn chế ăn canh rau có tính lợi tiểu trong bữa cơm tối, hạn chế uống nước, uống bia, nhất là bia lạnh trước khi đi ngủ. Buổi tối không nên uống cà phê, trà đặc hoặc hút thuốc lá. Để hạn chế uống nước thì không nên ăn mặn (với người cao tuổi, ăn mặn còn là một yếu tố nguy cơ tăng huyết áp). Trước khi đi ngủ buổi tối, luôn luôn nhớ đi tiểu.
Đối với những trường hợp người cao tuổi mắc một số bệnh đường tiết niệu (viêm, sỏi, u), bệnh tiểu đường, bệnh tiền liệt tuyến (nam giới), bệnh phụ khoa (nữ giới), cần điều trị tích cực theo chỉ định của bác sĩ khám bệnh. người cao tuổi nên tập thể dục nhẹ nhàng hằng ngày và trước khi đi ngủ buổi tối (càng tốt) để làm cho khí huyết lưu thông, mọi cơ quan hoạt động tốt hơn, giúp ngủ ngon hơn sẽ hạn chế tiểu đêm.
Mùa lạnh, mỗi lần đi ngủ cần có chăn, đệm đủ ấm và tránh gió lùa (vì lạnh sẽ gây buồn tiểu do mạch ngoại vi co lại làm tăng áp lực trong lòng mạch, lượng nước tiểu tạo ra nhanh hơn, nhiều hơn và gây buồn tiểu).