Thiếu máu não là tình trạng lưu lượng máu lên não không đủ để đáp ứng nhu cầu hoạt động. Đây là một bệnh lý phổ biến ở người cao tuổi, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như sa sút trí tuệ, đột quỵ, thậm chí tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
1. Thiếu máu não ở người già là gì và các triệu chứng
Các giảng viên Cao đẳng Vật lý trị liệu cho biết thiếu máu não ở người già có thể xảy ra dưới hai dạng chính:
– Thiếu máu não toàn bộ: Thường do hạ huyết áp hoặc các vấn đề về tim, khiến lượng máu đến toàn bộ não bị giảm.
– Thiếu máu não cục bộ: Do cục máu đông hoặc động mạch bị hẹp, gây tắc nghẽn cục bộ.
Các triệu chứng của thiếu máu não rất đa dạng, trong đó đau đầu là phổ biến nhất (chiếm 90%). Ban đầu, cơn đau có thể nhẹ và thoáng qua, nhưng khi bệnh nặng hơn, đau đầu sẽ tăng lên và lan khắp đầu. Ngoài ra, người bệnh còn có thể gặp phải các triệu chứng khác như:
– Hoa mắt, chóng mặt, ù tai: Dễ mất thăng bằng, té ngã.
– Mất ngủ: Tình trạng khó ngủ, mất ngủ trở nên nghiêm trọng hơn.
– Sa sút trí tuệ: Thiếu máu lên não làm trầm trọng thêm chứng suy giảm trí nhớ ở người lớn tuổi.
– Tê bì, nhức mỏi chân tay: Lưu thông máu giảm sút ảnh hưởng đến các chi.
– Các triệu chứng khác: Đau cổ vai gáy, tim đập nhanh, đau ngực.
2. Nguyên nhân và mức độ nguy hiểm
Nguyên nhân gây thiếu máu não ở người già thường phức tạp và liên quan đến nhiều yếu tố:
– Lão hóa: Chức năng bơm máu của tim suy yếu theo tuổi tác.
– Xơ vữa động mạch: Lòng mạch bị hẹp do mảng xơ vữa, cản trở máu lên não.
– Thoái hóa đốt sống cổ: Chèn ép các mạch máu, làm giảm lưu thông máu.
– Các bệnh mạn tính: Tăng huyết áp, đái tháo đường, tăng lipid máu… đều là các yếu tố nguy cơ.
– Lối sống: Chế độ ăn uống kém, ít vận động, thói quen thức khuya, hút thuốc lá và uống rượu bia cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Bệnh thiếu máu não ở người già cực kỳ nguy hiểm. Bộ não rất nhạy cảm với tình trạng thiếu máu. Chỉ sau vài phút, các tế bào thần kinh có thể bị tổn thương vĩnh viễn và chết đi, dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng:
– Đột quỵ: Là biến chứng nguy hiểm nhất, có thể gây liệt nửa người, khó nói, thậm chí tử vong.
– Thiếu oxy não: Gây mất ý thức, hôn mê.
– Các bệnh lý khác: Tăng nguy cơ mắc Parkinson, động kinh, sa sút trí tuệ.
3. Chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa
Để chẩn đoán chính xác, bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp xét nghiệm lâm sàng và chẩn đoán hình ảnh như chụp CT sọ não, MRI mạch máu não, siêu âm Doppler xuyên sọ hoặc chụp mạch máu số hóa xóa nền DSA.
Các chuyên gia Cao đẳng ngành phục hồi chức năng lưu ý các phương pháp điều trị thiếu máu não tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ bệnh:
– Dùng thuốc: Các loại thuốc giúp cải thiện lưu thông máu, nhưng cần tuân thủ nghiêm ngặt theo chỉ định của bác sĩ.
– Phẫu thuật: Được áp dụng trong trường hợp khẩn cấp để xử lý tắc nghẽn mạch máu nghiêm trọng.
– Đặt stent: Giúp mở rộng động mạch bị hẹp, tạo điều kiện cho máu lưu thông tốt hơn.
Để phòng ngừa thiếu máu não, người cao tuổi nên:
– Xây dựng chế độ dinh dưỡng lành mạnh: Tăng cường rau xanh, cá, hạn chế mỡ động vật, rượu bia và chất kích thích.
– Tập thể dục đều đặn: Vận động vừa sức giúp cải thiện lưu thông máu, giảm nguy cơ béo phì, cao huyết áp.
– Giảm căng thẳng: Áp dụng lối sống khoa học, giữ tâm lý thoải mái, vui vẻ.
– Theo dõi sức khỏe định kỳ: Thường xuyên thăm khám giúp phát hiện và xử lý sớm các yếu tố nguy cơ.