Thiếu Máu Não Ở Người Cao Tuổi: Nguyên Nhân, Triệu Chứng và Giải Pháp Phòng Ngừa

Thiếu máu não, hay còn gọi là thiểu năng tuần hoàn não, là một tình trạng sức khỏe phổ biến và đáng lo ngại ở người cao tuổi, đặc biệt đối với những người có cường độ làm việc trí óc cao. Việc nhận biết sớm các nguyên nhân gốc rễ và triệu chứng bệnh là chìa khóa để điều trị kịp thời, ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

I. Những Thủ Phạm Gây Ra Thiếu Máu Não

Theo giảng viên Cao đẳng Vật lý trị liệu Sài Gòn, ình trạng thiếu máu não xảy ra khi lượng máu lưu thông lên não bị suy giảm, dẫn đến thiếu hụt oxy và dưỡng chất cần thiết cho hoạt động của tế bào thần kinh. Bài viết chỉ ra hai nhóm nguyên nhân cốt lõi gây ra tình trạng này:

– Do Xơ Vữa và Huyết Khối:

+ Sự tích tụ của đàm thấp (theo Đông y) hoặc mảng xơ vữa (theo Tây y) trên thành mạch máu là nguyên nhân chính. Quá trình này làm hẹp lòng mạch, giảm đàn hồi.

+ Nghiêm trọng hơn, sự hình thành và di chuyển của cục máu đông có thể gây tắc nghẽn đột ngột, làm giảm đáng kể hoặc cắt đứt hoàn toàn nguồn máu nuôi não.

– Do Huyết Trệ và Thoái Hóa Cột Sống Cổ:

+ Thoái hóa đốt sống cổ là một nguyên nhân cơ học thường gặp ở người già. Sự thoái hóa này chèn ép lên các động mạch đốt sống, làm hẹp đường đi của máu lên não.

+ Tình trạng huyết trệ (máu lưu thông kém) kết hợp với chèn ép vật lý từ đốt sống khiến lượng máu được bơm lên não không đủ, gây ra các triệu chứng của thiểu năng tuần hoàn.

II. Dấu Hiệu Nhận Biết Bệnh Thiếu Máu Não

Các triệu chứng của thiếu máu não thường xuất hiện từ từ nhưng có xu hướng kéo dài và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống:

– Đau Đầu Triền Miên (Tỷ lệ ~90%): Đây là dấu hiệu báo động sớm và phổ biến nhất. Cơn đau có thể khởi phát bằng những cảm giác nhói, sau đó lan rộng ra khắp đầu, biểu hiện dưới dạng nhức buốt, ê ẩm hoặc cảm giác nặng đầu khó chịu. Cường độ đau tăng lên khi người bệnh di chuyển hoặc tập trung suy nghĩ.

– Chóng Mặt và Mất Thăng Bằng (Tỷ lệ ~87%): Triệu chứng này thường đi kèm với ù tai và hoa mắt. Người bệnh dễ bị mất thăng bằng, đặc biệt là khi có sự thay đổi tư thế đột ngột, ví dụ như từ nằm nghiêng chuyển sang nằm ngửa, hoặc đứng dậy quá nhanh.

– Rối Loạn Giấc Ngủ và Thần Kinh: Thiếu máu lên não ảnh hưởng trực tiếp đến trung tâm điều khiển giấc ngủ, gây ra tình trạng mất ngủ kéo dài, trằn trọc và mệt mỏi. Kèm theo đó là sự suy giảm trí nhớ, khó tập trung, tinh thần dễ bị kích động và bất ổn.

– Tê Bì và Nhức Mỏi Chân Tay: Việc thiếu máu đến các chi gây ra cảm giác tê bì ở đầu ngón tay, ngón chân, hoặc cảm giác như có kiến bò. Một số người còn cảm thấy đau dọc theo xương sườn, nhức mỏi ở vùng cổ gáy, thậm chí là cảm giác lạnh dọc xương sống, làm giảm đáng kể khả năng sinh hoạt.\

III. Nguy Cơ Biến Chứng và Lời Khuyên Phòng Ngừa

Các chuyên gia Cao đẳng ngành phục hồi chức năng lưu ý nếu không được can thiệp kịp thời, thiếu máu não có thể dẫn đến các biến chứng vô cùng nghiêm trọng, đe dọa tính mạng và chất lượng sống, bao gồm: Đột quỵ, thiếu oxy não kéo dài, và các bệnh lý thần kinh nặng nề như Parkinson, động kinh hoặc xơ hóa não.

Để phòng ngừa và khắc phục tình trạng này, các chuyên gia y tế khuyến cáo người cao tuổi nên thực hiện các biện pháp sau:

– Điều chỉnh Lối Sống và Dinh Dưỡng: Áp dụng chế độ ăn uống khoa học, tăng cường rau xanh, hoa quả và cá. Hạn chế tối đa mỡ động vật và thịt đỏ. Tuyệt đối kiêng rượu bia, thuốc lá, thuốc lào – những yếu tố làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch và tăng huyết áp.

– Duy trì Vận Động: Tập thể dục đều đặn là cách hiệu quả để ngăn ngừa các bệnh lý nền như tăng huyết áp, thừa cân, và xơ vữa động mạch, vốn là nguyên nhân gián tiếp dẫn đến thiểu năng tuần hoàn não.

– Hỗ Trợ Giấc Ngủ: Cải thiện chất lượng giấc ngủ là một hướng đi quan trọng. Có thể sử dụng các loại trà thảo mộc hoặc phương pháp thư giãn để tránh mất ngủ, bởi mất ngủ là yếu tố thúc đẩy tình trạng tuần hoàn não kém.

– Thăm Khám Định Kỳ: Điều quan trọng nhất là thực hiện khám sức khỏe định kỳ. Việc này giúp phát hiện sớm các dấu hiệu và nguyên nhân gây bệnh tiềm ẩn, từ đó có hướng điều trị và phòng ngừa kịp thời, đảm bảo sức khỏe và chất lượng cuộc sống tuổi già.