Người già sau Covid -19 thường đối mặt với nhiều di chứng như mệt mỏi, khó thở, giảm trí nhớ và suy yếu cơ thể. Phục hồi chức năng đúng cách sẽ giúp cải thiện sức khỏe, lấy lại thể lực, tinh thần và chất lượng cuộc sống lâu dài.
Vì sao người già cần phục hồi chức năng sau Covid -19 ?
Trong tất cả các nhóm tuổi, người cao tuổi – đặc biệt là từ 60 tuổi trở lên luôn là những người có nguy cơ cao nhất về biến chứng và tử vong do Covid-19, ngay cả khi đã tiêm đủ liều vaccine cơ bản. Một nghiên cứu từ Tổ chức Y tế Thế giới cho thấy nguy cơ tử vong do Covid-19 ở người cao tuổi cao gấp 10–20 lần so với người trẻ khỏe mạnh. Ngoài ra, các biến chứng như viêm phổi nặng, suy hô hấp cấp, đông máu nội mạch hoặc tổn thương đa cơ quan có thể xuất hiện nhanh chóng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời Sau khi khỏi bệnh Covid-19, nhiều người cao tuổi vẫn gặp tình trạng mệt mỏi kéo dài, ho dai dẳng, khó thở hoặc giảm khả năng vận động. Đây là hậu quả của quá trình viêm phổi, suy giảm miễn dịch và yếu cơ do nằm lâu.
Theo các giảng viên tại đại học ngành phục hồi chức năng, người già là nhóm đối tượng dễ chịu ảnh hưởng nặng nề bởi Covid-19, do hệ miễn dịch suy yếu và thường có bệnh nền đi kèm. Vì vậy, việc phục hồi chức năng sau Covid-19 là vô cùng quan trọng để cải thiện sức khỏe thể chất lẫn tinh thần.
Các di chứng thường gặp của người già sau Covid-19
– Hô hấp yếu: Người bệnh dễ khó thở khi vận động, giảm dung tích phổi.
– Suy nhược cơ thể: Mất sức, đi lại khó khăn, dễ té ngã.
– Suy giảm trí nhớ và tập trung: Dễ quên, khó ghi nhớ, hay mất phương hướng.
– Rối loạn tâm lý: Nhiều người già lo âu, trầm cảm sau thời gian mắc bệnh.
– Nguy cơ tái phát bệnh nền: Tim mạch, tiểu đường, cao huyết áp trở nên trầm trọng hơn.
Nguyên tắc phục hồi chức năng cho người già sau Covid-19
Tập hô hấp đúng cách: Các bài tập thở sâu, thở cơ hoành giúp tăng dung tích phổi, kỹ thuật thở mím môi giúp giảm khó thở, cải thiện lưu thông khí.
Vật lý trị liệu và vận động nhẹ: Đi bộ chậm, tập yoga, kéo giãn cơ thể để khôi phục sự linh hoạt.
Các bài tập phục hồi chức năng chuyên biệt giúp cải thiện sức mạnh cơ bắp và giữ thăng bằng.
Bổ sung thực phẩm giàu protein, vitamin C, D, E, kẽm và omega-3 để tăng cường miễn dịch.
Uống đủ nước, hạn chế đường, muối và chất béo bão hòa.
Về hỗ trợ tâm lý: Gia đình cần trò chuyện, động viên để người già giảm lo lắng, khuyến khích tham gia các hoạt động xã hội nhẹ nhàng, phù hợp thể trạng.
Theo dõi sức khỏe định kỳ: Đo huyết áp, đường huyết, nhịp tim thường xuyên, tái khám theo lịch hẹn để kiểm tra tình trạng phổi và chức năng tim mạch.
Vai trò của phục hồi chức năng toàn diện
Phục hồi chức năng không chỉ giúp người già lấy lại sức khỏe thể chất mà còn nâng cao chất lượng sống. Với sự hướng dẫn từ các chuyên gia, người bệnh có thể:
– Giảm tình trạng mệt mỏi, khó thở.
– Cải thiện trí nhớ và khả năng tập trung.
– Tăng khả năng vận động, tránh nguy cơ ngã.
– Ổn định tâm lý, giảm lo âu và trầm cảm.
Cách chăm sóc người già sau Covid – 19 tại nhà
– Chuẩn bị môi trường sống thoáng mát, sạch sẽ, nhiều ánh sáng tự nhiên.
– Sắp xếp không gian sinh hoạt gọn gàng, tránh vướng víu khi di chuyển.
– Khuyến khích người già ngủ đủ giấc, nghỉ ngơi hợp lý.
– Hỗ trợ họ tham gia các hoạt động yêu thích như đọc sách, nghe nhạc, chơi cờ để giữ tinh thần vui vẻ.
Người già sau Covid – 19 cần quá trình phục hồi chức năng kiên trì, kết hợp giữa vận động, dinh dưỡng, tâm lý và theo dõi y tế. Sự đồng hành của gia đình và đội ngũ chuyên môn sẽ giúp họ sớm lấy lại sức khỏe, phòng ngừa biến chứng. Hiện nay, chương trình đào tạo tại cao đẳng ngành phục hồi chức năng cũng tập trung trang bị kiến thức và kỹ năng chăm sóc người già sau bệnh, góp phần hỗ trợ cộng đồng nâng cao chất lượng cuộc sống.