Chăm Sóc Sức Khoẻ Người Cao Tuổi thói quen sinh hoạt và chế độ dinh dưỡng
Rối loạn tiền đình ở người già gây chóng mặt, mất thăng bằng và dễ té ngã. Thực hiện phục hồi chức năng đúng cách kết hợp chăm sóc dinh dưỡng, vận động hợp lý sẽ giúp cải thiện sức khỏe, nâng cao chất lượng sống và hạn chế biến chứng.
Vì sao người già dễ mắc rối loạn tiền đình?
Rối loạn tiền đình là tình trạng rối loạn chức năng của hệ thống tiền đình – cơ quan nằm trong tai trong, giúp duy trì thăng bằng cho cơ thể. Ở người già, quá trình lão hóa khiến chức năng này suy giảm, làm xuất hiện các triệu chứng như chóng mặt, hoa mắt, loạng choạng khi di chuyển.
Theo các chuyên gia tại đại học ngành phục hồi chức năng, người cao tuổi còn dễ bị rối loạn tiền đình do bệnh lý nền như cao huyết áp, xơ vữa động mạch, tiểu đường, Parkinson, hoặc do tác động của stress và chế độ dinh dưỡng thiếu cân bằng.
Triệu chứng rối loạn tiền đình ở người cao tuổi
Người bị rối loạn tiền đình thường gặp:
– Chóng mặt, quay cuồng: Cảm giác mọi vật xung quanh xoay tròn, đặc biệt khi thay đổi tư thế.
– Mất thăng bằng: Khó đứng vững, đi loạng choạng, dễ té ngã.
– Buồn nôn và nôn: Thường đi kèm với cơn chóng mặt kéo dài.
– Mệt mỏi, khó tập trung: Ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt hằng ngày.
– Nghe kém, ù tai: Một số trường hợp kèm suy giảm thính lực.
Nguyên tắc phục hồi chức năng cho người già bị rối loạn tiền đình
- Tập luyện phục hồi thăng bằng
Thực hiện các bài tập đứng một chân, đi theo đường thẳng, hoặc di chuyển chậm rãi để rèn luyện khả năng giữ thăng bằng.
Các bài tập này nên được hướng dẫn bởi chuyên viên vật lý trị liệu để đảm bảo an toàn.
- Bài tập vận động nhẹ nhàng
Đi bộ, đạp xe tại chỗ, tập yoga giúp cơ thể dẻo dai và tăng cường tuần hoàn máu.
Tránh vận động quá sức vì có thể làm tăng chóng mặt.
- Chế độ dinh dưỡng hợp lý
Ăn nhiều rau xanh, hoa quả giàu vitamin C, B6, magie giúp cải thiện hệ thần kinh.
Uống đủ nước, hạn chế cà phê, rượu, bia và các chất kích thích.
Bổ sung cá béo, các loại hạt để tăng cường sức khỏe tim mạch, giảm nguy cơ tái phát triệu chứng.
- Chăm sóc tinh thần
Người già nên giữ tâm lý thoải mái, ngủ đủ giấc, tránh căng thẳng.
Tham gia các hoạt động nhẹ nhàng như đọc sách, thiền hoặc chơi cờ giúp thư giãn tinh thần.
- Sử dụng thuốc theo chỉ định
Một số loại thuốc giảm chóng mặt, cải thiện tuần hoàn não được bác sĩ kê đơn trong giai đoạn nặng.
Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc để tránh tác dụng phụ.
Vai trò của vật lý trị liệu trong phục hồi chức năng
Vật lý trị liệu đóng vai trò quan trọng trong phục hồi chức năng cho người già bị rối loạn tiền đình. Thông qua các bài tập luyện thị giác, thăng bằng và vận động, chuyên viên giúp bệnh nhân cải thiện khả năng đứng vững, giảm chóng mặt và tự tin hơn khi di chuyển.
Đặc biệt, các bài tập habituation (làm quen dần) giúp hệ thần kinh thích ứng, giảm sự nhạy cảm với các yếu tố gây chóng mặt. Đây là phương pháp an toàn, hiệu quả lâu dài và phù hợp cho người cao tuổi.
Phòng ngừa rối loạn tiền đình ở người già
– Khám sức khỏe định kỳ để theo dõi tim mạch, huyết áp, tiểu đường.
– Duy trì tập luyện hằng ngày với các bài vận động nhẹ.
– Giữ tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng kéo dài.
– Ăn uống khoa học, bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất.
Rối loạn tiền đình ở người già có thể kiểm soát và cải thiện đáng kể nhờ phục hồi chức năng, kết hợp dinh dưỡng, vận động và hỗ trợ tinh thần. Sự chăm sóc kiên trì từ gia đình cùng sự hướng dẫn chuyên môn sẽ giúp người bệnh duy trì cuộc sống an toàn, độc lập và khỏe mạnh hơn.
Hiện nay, các chương trình đào tạo tại cao đẳng ngành phục hồi chức năng cũng chú trọng kỹ năng chăm sóc người cao tuổi mắc bệnh lý này, góp phần cung cấp đội ngũ chuyên viên y tế có chuyên môn, hỗ trợ cộng đồng hiệu quả hơn.