Chăm Sóc Sức Khoẻ Người Cao Tuổi thói quen sinh hoạt và chế độ dinh dưỡng
Bệnh Parkinson ở người cao tuổi khiến người bệnh run tay chân, cứng khớp và đi lại khó khăn. Việc áp dụng các phương pháp phục hồi chức năng giúp duy trì thăng bằng, cải thiện vận động và nâng cao chất lượng sống.
Parkinson là một bệnh lý thần kinh mạn tính gây rối loạn vận động, khiến người bệnh dần mất đi sự linh hoạt của cơ thể. Ở giai đoạn đầu, các biểu hiện thường khá mờ nhạt như run tay nhẹ, cứng cơ hoặc dáng đi chậm chạp. Tuy nhiên, theo thời gian, bệnh tiến triển khiến bệnh nhân gặp khó khăn trong các hoạt động hàng ngày như đi lại, cầm nắm, nói chuyện hay thậm chí là ăn uống.
Nguyên nhân của bệnh Parkinson là do sự thoái hóa các tế bào thần kinh ở não, đặc biệt là vùng sản xuất dopamine – chất dẫn truyền thần kinh giúp điều khiển vận động. Khi lượng dopamine giảm, cơ thể không còn kiểm soát tốt các chuyển động, dẫn đến tình trạng run, cứng khớp, dáng đi nhỏ bước và dễ mất thăng bằng.
Giảng viên Cao đẳng Vật lý trị liệu Sài Gòn chia sẻ các phương pháp phục hồi chức năng phổ biến cho bệnh nhân Parkinson
- Tập luyện vận động thể chất
Các bài tập vận động nhẹ nhàng là nền tảng của quá trình phục hồi. Bệnh nhân được hướng dẫn:
- Tập đi lại chậm rãi, có kiểm soát, phối hợp tay – chân nhịp nhàng.
- Tập thăng bằng bằng các động tác đứng trên một chân hoặc bước qua vật cản thấp.
- Tập kéo giãn cơ để giảm tình trạng cứng khớp, đặc biệt ở cổ, vai và lưng.
Những bài tập này giúp duy trì sức mạnh cơ bắp, tăng sự linh hoạt và cải thiện tư thế.
- Trị liệu bằng xoa bóp và châm cứu Đông y
Kết hợp các phương pháp xoa bóp, bấm huyệt và châm cứu Đông y được đánh giá là mang lại hiệu quả cao trong hỗ trợ điều trị Parkinson.
- Các huyệt đạo được tác động giúp:
- Kích thích lưu thông khí huyết, thư giãn hệ thần kinh.
- Giảm run tay chân, giảm đau và co cứng cơ.
- Cải thiện giấc ngủ và tinh thần người bệnh.
Phương pháp này an toàn, ít tác dụng phụ và đặc biệt hữu ích khi phối hợp với tập luyện vật lý trị liệu.
- Liệu pháp trị liệu ngôn ngữ và tâm lý
Parkinson không chỉ ảnh hưởng đến vận động mà còn làm giọng nói nhỏ dần, khó phát âm rõ. Các bài tập thở, phát âm to hoặc hát có thể giúp người bệnh cải thiện khả năng giao tiếp.
Đồng thời, trị liệu tâm lý cũng rất cần thiết, vì nhiều bệnh nhân rơi vào trạng thái lo âu, trầm cảm hoặc mặc cảm. Sự hỗ trợ từ chuyên gia và người thân sẽ giúp họ giữ vững tinh thần, tiếp tục điều trị kiên trì.
Hiện nay, tại Việt Nam, nhiều cơ sở đào tạo y khoa chú trọng phát triển các chương trình Đại học Kỹ thuật Phục hồi chức năng, nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao về nguồn nhân lực y tế chuyên sâu trong lĩnh vực này.
Sinh viên theo học ngành này được trang bị kiến thức vững vàng về giải phẫu, sinh lý học, kỹ thuật vật lý trị liệu và các phương pháp trị liệu Đông – Tây y kết hợp. Sau khi ra trường, họ có thể làm việc tại các bệnh viện, trung tâm phục hồi chức năng hoặc viện dưỡng lão, trực tiếp hỗ trợ điều trị cho bệnh nhân Parkinson và nhiều bệnh lý khác.
Mặc dù Parkinson là căn bệnh tiến triển theo thời gian, nhưng với chế độ tập luyện phục hồi chức năng phù hợp, người bệnh vẫn có thể tự đi lại, sinh hoạt độc lập và duy trì tinh thần lạc quan.
Điều quan trọng là phải phát hiện sớm, điều trị đều đặn và có sự hướng dẫn của các chuyên gia phục hồi chức năng.
Khi kết hợp giữa vận động trị liệu, chăm sóc tinh thần và hỗ trợ Đông y, người bệnh Parkinson hoàn toàn có thể tìm lại nhịp sống tự tin.