Khi tuổi tác ngày càng tăng, cơ thể con người không thể tránh khỏi quá trình lão hóa, và đau lưng là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến nhất. Tình trạng này không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống của người cao tuổi.
Nguyên nhân gây đau lưng
Các giảng viên Cao đẳng Vật lý trị liệu cho biết ó hai nhóm nguyên nhân chính gây đau lưng ở người cao tuổi: nguyên nhân cơ học và nguyên nhân do viêm.
Đau lưng do nguyên nhân cơ học là tình trạng phổ biến nhất, thường liên quan đến sự thoái hóa tự nhiên của cột sống. Việc cột sống phải chịu áp lực từ trọng lực cơ thể trong suốt nhiều năm dẫn đến các bệnh lý như thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm và gai đôi cột sống. Bên cạnh đó, các thói quen sinh hoạt không đúng cách như mang vác nặng, vận động sai tư thế hoặc thay đổi tư thế đột ngột cũng góp phần làm tình trạng đau lưng thêm nghiêm trọng.
Đau lưng do viêm ít phổ biến hơn nhưng cũng không kém phần nguy hiểm. Cơn đau có thể xuất phát từ các bệnh viêm nhiễm tại cột sống như lao cột sống, viêm đĩa đệm, hoặc thậm chí là ung thư cột sống. Ngoài ra, viêm nhiễm ở các cơ quan khác như viêm đường tiết niệu, viêm dạ dày – tá tràng hay viêm phần phụ (ở nữ giới) cũng có thể gây ra những cơn đau lưng âm ỉ. Trong trường hợp này, đau lưng thường đi kèm với các triệu chứng đặc trưng của bệnh chính.
Các phương pháp cải thiện đau lưng
Theo các chuyên gia Cao đẳng ngành phục hồi chức năng việc điều trị đau lưng ở người cao tuổi đòi hỏi sự kết hợp giữa nhiều phương pháp khác nhau để đạt hiệu quả tốt nhất, giúp người bệnh duy trì khả năng vận động và nâng cao chất lượng cuộc sống.
1. Tăng cường vận động thể chất
Duy trì hoạt động thể chất là điều cần thiết để xương khớp chắc khỏe, dẻo dai. Người cao tuổi nên lựa chọn những bài tập nhẹ nhàng, phù hợp với thể trạng như đi bộ hoặc tập yoga. Các bài tập này không chỉ giúp giảm đau mà còn tăng cường sự linh hoạt của cột sống. Hãy dành khoảng 30-60 phút mỗi ngày để luyện tập và tránh tập quá sức để không làm chấn thương thêm nặng.
2. Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng
Đây là một trong những phương pháp hiệu quả nhất để khắc phục và ngăn ngừa đau lưng tái phát.
– Chườm nóng/lạnh: Phương pháp đơn giản mà hiệu quả này có thể thực hiện ngay tại nhà. Chườm lạnh giúp giảm viêm và co thắt cơ, trong khi chườm nóng giúp kích thích tuần hoàn máu, giảm đau mỏi và mang lại cảm giác thư giãn.
– Các phương pháp chuyên sâu: Tại các cơ sở y tế, người bệnh có thể được hướng dẫn các liệu pháp như chiếu đèn hồng ngoại hoặc kéo giãn cột sống.
3. Hạn chế các hoạt động gây áp lực
Điều quan trọng là phải tránh tuyệt đối các hành động gây áp lực lớn lên cột sống, như khuân vác vật nặng, làm việc liên tục hoặc duy trì một tư thế không đúng. Ngoài ra, ngay cả khi nghỉ ngơi, người bệnh cũng không nên nằm quá lâu trên giường, hãy thường xuyên thay đổi tư thế để tránh làm chậm quá trình phục hồi.
4. Sử dụng thuốc giảm đau
Khi cơn đau lưng quá dữ dội và ảnh hưởng đến cuộc sống, bác sĩ có thể kê các loại thuốc giảm đau và chống viêm không steroid (NSAID). Tuy nhiên, người cao tuổi cần hết sức thận trọng khi dùng thuốc, bởi chức năng gan và thận có thể đã suy giảm, dễ gây ra các tác dụng phụ không mong muốn. Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào.
5. Châm cứu
Theo y học cổ truyền, châm cứu là một phương pháp hiệu quả giúp hoạt huyết, giảm đau và viêm. Bằng cách tác động vào các huyệt đạo, châm cứu có thể mang lại lợi ích đáng kể cho người bị đau lưng. Tuy nhiên, hiệu quả của phương pháp này còn tùy thuộc vào cơ địa và tình trạng bệnh, vì vậy người bệnh nên đến các bệnh viện chuyên khoa y học cổ truyền để được điều trị đúng cách.
Kết hợp các phương pháp trên cùng với một chế độ dinh dưỡng hợp lý và thói quen sinh hoạt khoa học sẽ giúp người cao tuổi kiểm soát tình trạng đau lưng một cách hiệu quả, từ đó tận hưởng một cuộc sống khỏe mạnh và năng động hơn.