Đối với người lớn tuổi, bộ xương đã trải qua quá trình lão hóa tự nhiên, trở nên giòn, xốp và dễ gãy. Điều này khiến cả người bệnh và gia đình luôn băn khoăn: Người già bị gãy xương có nên mổ không? và đâu là giải pháp điều trị tốt nhất?
1. Nguyên nhân nền tảng khiến xương người già dễ gãy
Các giảng viên Cao đẳng Vật lý trị liệu cho biết mặc dù các chức năng hoạt động của người lớn tuổi vẫn được duy trì, nhưng hệ thống xương khớp lại không được như khi còn trẻ. Nguyên nhân chính khiến người già dễ gãy xương nằm ở quá trình lão hóa và suy giảm chức năng cơ thể:
– Thoái hóa xương: Theo thời gian, xương bị thoái hóa, các chất cần thiết giúp xương chắc khỏe như canxi, collagen, và protein ngày càng giảm. Điều này làm giảm độ dẻo dai, thay vào đó là sự giòn, dễ vỡ.
– Hấp thu kém và suy giảm hormone: Khả năng hấp thu chất dinh dưỡng và sự suy giảm các hormone điều chỉnh chuyển hóa xương khiến xương mất đi mật độ nhanh chóng, làm tăng nguy cơ loãng xương.
– Phản xạ chậm: Khả năng giữ thăng bằng kém và phản xạ chống đỡ khi ngã chậm cũng là yếu tố làm tăng tỷ lệ chấn thương.
Việc bổ sung canxi đúng cách và dinh dưỡng hợp lý mỗi ngày là việc làm cần thiết để duy trì sức khỏe xương khớp cho người cao tuổi.
2. Những bộ phận xương dễ gãy và nguy hiểm nhất
Khi ngã, người lớn tuổi thường có phản xạ chống tay, nên xương ngón tay, bàn tay và gãy tay có tỷ lệ cao nhất. Tuy nhiên, những vị trí gãy sau đây mới thực sự nguy hiểm và đòi hỏi sự can thiệp y tế khẩn cấp:
– Gãy cổ xương đùi: Đây là chấn thương đặc biệt nghiêm trọng. Ở người già, cổ xương đùi đã bị lão hóa nên chỉ cần ngã ở tư thế ngồi cũng đủ gây gãy. Nếu không được chữa trị kịp thời, gãy cổ xương đùi không chỉ khó hồi phục mà còn có thể dẫn đến nằm bất động kéo dài, đe dọa đến tính mạng hoặc gây ra nhiều biến chứng như loét da, nhiễm trùng.
– Gãy xương cột sống và xương chậu: Thường xảy ra do ngã từ trên cao hoặc va chạm mạnh, gây đau đớn, hạn chế nghiêm trọng khả năng vận động và sinh hoạt.
3. Giải quyết vấn đề: người già bị gãy xương có nên mổ không?
Đây là quyết định khó khăn, cần được đưa ra sau khi bác sĩ chuyên khoa kiểm tra kỹ lưỡng hiện trạng gãy xương và đánh giá toàn bộ sức khỏe (bệnh nền, khả năng chịu đựng phẫu thuật) của người bệnh.
Trường Hợp Gãy Xương | Giải Pháp Khuyến Nghị | Mục Đích |
Nhẹ, không di lệ | Điều trị bảo tồn (bó bột, nẹp cố định) | Giúp xương tự liền và tránh rủi ro phẫu thuật cho người cao tuổi. |
Nặng, di lệ lớn | Phẫu thuật (kết hợp xương, thay khớp) | Phải đưa xương về đúng vị trí để phục hồi. Nếu không mổ, bệnh nhân phải nằm bất động rất lâu, dẫn đến các biến chứng đe dọa tính mạng như viêm phổi, loét do tì đè, hoặc nhiễm trùng. |
Tóm lại, trong nhiều trường hợp gãy xương nặng, đặc biệt là gãy cổ xương đùi, phẫu thuật là giải pháp tối ưu nhằm giúp người bệnh sớm phục hồi và vận động trở lại, giảm thiểu tối đa các biến chứng do nằm bất động kéo dài.
4. Cách đề phòng gãy xương hiệu quả nhất
Theo các chuyên gia Cao đẳng ngành phục hồi chức năng hòng ngừa luôn là biện pháp tốt nhất. Người lớn tuổi và người thân cần chú ý:
– Đối với người già: Cẩn thận khi đi lại, sử dụng dép chống trơn trượt và gậy chống. Tránh bê vác vật nặng. Đảm bảo giường ngủ không quá cao.
– Đối với người thân: Thiết kế không gian sống an toàn. Lắp đặt đèn chiếu sáng phù hợp ở các góc tối và cầu thang. Nhà tắm cần lát gạch chống trơn và luôn giữ khô thoáng. Nếu nhà có nhiều tầng, nên sắp xếp để người lớn tuổi sinh hoạt và ngủ nghỉ ở tầng 1.
Quan trọng nhất, nếu người thân bị ngã hoặc có chấn thương, cần đưa đến cơ sở y tế uy tín để chụp X-quang và kiểm tra ngay, không nên tự ý điều trị tại nhà bằng các phương pháp dân gian. Tuân thủ đúng phác đồ của bác sĩ là chìa khóa để người già phục hồi tốt nhất.