Người cao tuổi cần đề phòng bệnh hen tái phát khi trời lạnh

Bệnh hen suyễn là một trong những bệnh hô hấp mạn tính phổ biến ở người cao tuổi. Vào mùa lạnh, nguy cơ tái phát các cơn hen cấp tăng cao, nếu không xử trí kịp thời có thể gây biến chứng nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng.

Vì sao người cao tuổi dễ mắc hen suyễn?

Hen phế quản là tình trạng viêm mạn tính của đường thở, khiến niêm mạc phế quản phù nề, co thắt và tăng tiết đờm. Các triệu chứng thường gặp gồm khò khè, khó thở, tức ngực, ho tái diễn nhiều lần, đặc biệt về đêm hoặc sáng sớm.

Ở người cao tuổi, hệ miễn dịch và hô hấp suy yếu khiến bệnh dễ xuất hiện và tái phát. Một số yếu tố thuận lợi thường gặp gồm:

• Nhiễm khuẩn hô hấp cấp hoặc mạn tính (viêm họng, viêm phế quản, viêm xoang).
• Thời tiết lạnh đột ngột hoặc nồm ẩm kéo dài.
• Tiếp xúc dị nguyên như bụi, phấn hoa, lông thú, mạt nhà.
• Sử dụng một số loại thuốc có tác dụng phụ gây co thắt phế quản.

Khi hen kéo dài và không kiểm soát tốt, bệnh có thể biến chứng thành tâm phế mạn, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) hoặc khí phế thũng, khiến việc điều trị càng khó khăn.

Biện pháp phòng ngừa hen tái phát trong mùa lạnh

Dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ

Người bệnh cần tuân thủ điều trị dự phòng, không tự ý bỏ thuốc. Thuốc kiểm soát hen giúp duy trì đường thở thông thoáng, ngăn ngừa cơn cấp tái phát. Luôn mang theo thuốc xịt hen bên người để sử dụng ngay khi xuất hiện triệu chứng.

Giữ ấm cơ thể và môi trường sống

Khi trời rét, cần mặc ấm, nhất là vùng cổ, tay chân và ngực. Phòng ngủ phải kín gió, có thể dùng đèn sưởi hoặc điều hòa 2 chiều để giữ nhiệt độ ổn định. Người bệnh nên hạn chế ra ngoài lúc thời tiết lạnh giá; nếu bắt buộc, hãy quàng khăn, đeo khẩu trang và mặc nhiều lớp áo ấm.

Duy trì vệ sinh cá nhân và môi trường

Người bệnh nên tắm nước ấm trong phòng kín gió, lau khô và mặc quần áo ngay sau khi tắm. Không nuôi chó mèo trong nhà, vệ sinh thảm trải sàn thường xuyên để hạn chế mạt bụi.

Tránh các yếu tố khởi phát

Người cao tuổi cần bỏ thuốc lá, thuốc lào, hạn chế bia rượu và kiêng thực phẩm dễ gây dị ứng như tôm, cua, mắm tôm. Đồng thời, cần duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, giàu vitamin và khoáng chất để tăng cường sức đề kháng.

Mùa Đông – Xuân là giai đoạn bệnh hen dễ bùng phát, vì vậy việc khám sức khỏe định kỳ rất cần thiết để theo dõi chức năng hô hấp và điều chỉnh phác đồ điều trị kịp thời. Bên cạnh đó, người bệnh và gia đình cần trang bị kiến thức sơ cứu cơn hen cấp để tránh những tình huống nguy hiểm.

Ngoài việc kiểm soát bệnh bằng thuốc và lối sống khoa học, những kiến thức về vật lý trị liệu cũng có thể hỗ trợ bệnh nhân hen trong việc tăng cường sức khỏe hô hấp, cải thiện khả năng vận động và nâng cao chất lượng cuộc sống. Trong bối cảnh nhu cầu chăm sóc phục hồi ngày càng cao, nhiều cơ sở đào tạo như Đại học ngành Kỹ thuật phục hồi chức năng cũng đang góp phần cung cấp đội ngũ nhân lực chất lượng cho y tế, giúp phòng ngừa và hỗ trợ điều trị các bệnh mạn tính ở người cao tuổi.

Với sự chủ động trong phòng ngừa, tuân thủ điều trị và chăm sóc sức khỏe hợp lý, người cao tuổi hoàn toàn có thể kiểm soát tốt bệnh hen, hạn chế tái phát và duy trì cuộc sống ổn định ngay cả trong mùa lạnh khắc nghiệt.