Người cao tuổi cần biết: Cách phòng ngừa đột quỵ khi trời lạnh

Đột quỵ là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn phế trên toàn thế giới. Vào mùa đông, số ca đột quỵ gia tăng rõ rệt, đặc biệt ở nhóm người cao tuổi vốn có sức đề kháng và khả năng thích ứng với thời tiết kém. Chủ động phòng ngừa sẽ giúp giảm nguy cơ biến chứng nghiêm trọng và bảo vệ sức khỏe toàn diện.

Vì sao trời lạnh dễ gây đột quỵ?

Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, khi nhiệt độ xuống thấp, nguy cơ đột quỵ có thể tăng đến 80%. Nguyên nhân là do thời tiết lạnh làm mạch máu co lại, huyết áp tăng đột ngột, đồng thời khiến máu dễ bị cô đặc và hình thành cục máu đông. Đây chính là những yếu tố nguy hiểm dẫn tới tắc nghẽn hoặc vỡ mạch máu não.

Theo bác sĩ Nguyễn Đặng Khiêm (Bệnh viện Hữu Nghị), thời tiết lạnh đột ngột, đặc biệt khi nhiệt độ dưới 15 độ C, có thể làm nặng thêm các bệnh lý nền như cao huyết áp, tim mạch, tiểu đường. Những thay đổi này khiến người lớn tuổi dễ bị xuất huyết não hoặc nhồi máu não nếu không kịp thời phòng tránh.

Triệu chứng cảnh báo sớm cần chú ý

Việc nhận biết sớm dấu hiệu đột quỵ giúp người bệnh có cơ hội được cấp cứu trong “thời gian vàng”:

• Tê yếu đột ngột ở mặt, tay hoặc chân, thường tập trung một bên cơ thể.
• Nói ngọng, khó diễn đạt hoặc không hiểu lời nói của người khác.
• Mờ mắt hoặc mất thị lực tạm thời.
• Đau đầu dữ dội, chóng mặt, mất thăng bằng, đi lại khó khăn.

Nếu thấy những biểu hiện này, cần nhanh chóng gọi cấp cứu và đưa bệnh nhân đến bệnh viện gần nhất.

Cách phòng ngừa đột quỵ trong mùa lạnh

Để giảm thiểu rủi ro, các bác sĩ khuyến cáo nên thực hiện đồng bộ nhiều biện pháp:

• Theo dõi huyết áp thường xuyên: Đặc biệt vào những ngày nhiệt độ thay đổi thất thường. Nếu huyết áp tăng cao bất thường, cần liên hệ ngay với bác sĩ để được điều chỉnh thuốc.
• Giữ ấm cơ thể: Tránh tiếp xúc đột ngột với không khí lạnh. Khi ra ngoài cần mặc quần áo đủ ấm, đội mũ, quàng khăn, đeo găng tay, đi tất và giày kín.
• Tập luyện điều độ: Duy trì vận động nhẹ nhàng, các bài tập phù hợp với thể trạng, vừa giúp tuần hoàn máu tốt hơn vừa kiểm soát cân nặng.
• Chế độ ăn uống khoa học: Giảm muối, hạn chế thực phẩm chứa nhiều cholesterol, không uống rượu bia quá mức và tuyệt đối tránh hút thuốc lá.
• Quản lý căng thẳng: Ngủ đủ giấc, tránh áp lực công việc và giữ tinh thần thoải mái.

Ý nghĩa của khám sức khỏe định kỳ

Khám sức khỏe định kỳ đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện sớm yếu tố nguy cơ đột quỵ. Đặc biệt với người cao tuổi có bệnh nền về tim mạch, tiểu đường, rối loạn lipid máu, việc kiểm tra thường xuyên giúp bác sĩ theo dõi và can thiệp kịp thời, ngăn ngừa biến chứng nặng nề.

Vai trò của phục hồi chức năng sau đột quỵ

Dù đã có nhiều biện pháp phòng ngừa, không ít trường hợp vẫn xảy ra đột quỵ. Khi đó, phục hồi chức năng là bước quan trọng giúp bệnh nhân lấy lại khả năng vận động, giao tiếp và hòa nhập cuộc sống. Hiện nay, nhiều bệnh viện phối hợp giữa điều trị y khoa và Cao đẳng Vật lý trị liệu để đào tạo nguồn nhân lực có khả năng hỗ trợ người bệnh trong quá trình trị liệu, giảm thiểu di chứng kéo dài.

Song song, các chương trình đào tạo ngành phục hồi chức năng cũng đang được mở rộng, trang bị cho sinh viên kiến thức và kỹ năng về các phương pháp trị liệu hiện đại như thủy trị liệu, điện trị liệu hay hoạt động trị liệu. Điều này không chỉ mang lại lợi ích cho người bệnh mà còn góp phần nâng cao chất lượng hệ thống y tế, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về chăm sóc sức khỏe phục hồi.

Đột quỵ là mối nguy tiềm ẩn, đặc biệt trong mùa lạnh và ở nhóm đối tượng người cao tuổi. Phòng ngừa bằng cách theo dõi sức khỏe, giữ ấm, luyện tập hợp lý và khám định kỳ sẽ giúp giảm thiểu đáng kể nguy cơ. Đồng thời, sự phát triển của lĩnh vực vật lý trị liệu và phục hồi chức năng đang mở ra nhiều cơ hội cho cả người bệnh lẫn nhân lực y tế, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống trong cộng đồng.