Tai biến mạch máu não ở người cao tuổi là bệnh lý nguy hiểm, để lại nhiều di chứng. Việc điều trị kịp thời kết hợp Kỹ thuật Phục hồi chức năng giúp cải thiện vận động, ngôn ngữ và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
Tai biến mạch máu não, hay thường gọi là đột quỵ, là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn phế ở người cao tuổi. Khi mạch máu não bị tắc nghẽn hoặc vỡ, quá trình cung cấp máu và oxy cho não bị gián đoạn, dẫn đến tổn thương các tế bào thần kinh. Đối với người lớn tuổi, nguy cơ mắc bệnh càng tăng cao do mạch máu đã suy yếu, kèm theo nhiều bệnh nền khác. Không chỉ gây ảnh hưởng đến tính mạng, tai biến mạch máu não còn để lại những di chứng nặng nề như liệt nửa người, suy giảm trí nhớ, rối loạn ngôn ngữ, khiến chất lượng cuộc sống suy giảm rõ rệt.
Giảng viên Cao đẳng Vật lý trị liệu cho biết một số yếu tố thường gặp khiến người già dễ bị tai biến mạch máu não gồm:
Tăng huyết áp mạn tính: Gây tổn thương thành mạch, dễ dẫn đến vỡ mạch não.
Xơ vữa động mạch: Tích tụ mảng bám làm hẹp lòng mạch, giảm lưu thông máu.
Tiểu đường, rối loạn mỡ máu: Làm tăng nguy cơ tắc nghẽn mạch máu não.
Lối sống ít vận động, hút thuốc, uống rượu bia: Làm tăng gánh nặng cho hệ tim mạch.
Tuổi tác và di truyền: Người trên 65 tuổi có nguy cơ cao hơn hẳn so với người trẻ.
Người cao tuổi sau đột quỵ thường gặp khó khăn lớn trong sinh hoạt hàng ngày. Không ít bệnh nhân rơi vào tình trạng liệt nửa người, mất khả năng tự chăm sóc bản thân, phải phụ thuộc vào người khác. Nhiều người bị rối loạn ngôn ngữ, khó diễn đạt ý muốn, từ đó ảnh hưởng đến tâm lý và giao tiếp xã hội. Ngoài ra, suy giảm trí nhớ, trầm cảm và các rối loạn tâm thần khác cũng thường xuất hiện.
Những di chứng này không chỉ khiến người bệnh đau khổ mà còn là gánh nặng tinh thần và kinh tế cho gia đình. Do đó, mục tiêu hàng đầu trong điều trị không chỉ dừng lại ở việc cứu sống bệnh nhân, mà còn phải hướng đến việc giúp họ lấy lại khả năng vận động, giao tiếp và hòa nhập cuộc sống.
Sau giai đoạn cấp cứu, Kỹ thuật Phục hồi chức năng đóng vai trò chủ đạo trong việc khôi phục vận động, ngôn ngữ và tinh thần cho người bệnh. Một số phương pháp thường được áp dụng:
- Vật lý trị liệu
Các bài tập vận động tay chân, giúp ngăn teo cơ, cứng khớp.
Kỹ thuật kéo giãn, xoa bóp, thủy trị liệu hỗ trợ tuần hoàn máu và giảm đau.
Tập đi với dụng cụ hỗ trợ, phục hồi khả năng thăng bằng.
- Âm ngữ trị liệu
Giúp người bệnh tập nói, cải thiện khả năng giao tiếp.
Hướng dẫn nuốt đúng cách để tránh sặc, giảm nguy cơ viêm phổi.
- Phục hồi nhận thức
Bài tập rèn trí nhớ, chú ý, giải quyết vấn đề.
Các trò chơi trí tuệ hoặc phương pháp trị liệu tâm lý nhằm hạn chế sa sút trí tuệ.
- Tập luyện tại nhà
Người nhà được hướng dẫn hỗ trợ bệnh nhân trong sinh hoạt hàng ngày.
Tập luyện đều đặn giúp ngăn tái phát, tăng sự tự lập của người bệnh.
Tai biến mạch máu não ở người cao tuổi là một thách thức lớn đối với cả bệnh nhân và gia đình. Tuy nhiên, nếu được phát hiện sớm, điều trị kịp thời và áp dụng đúng Kỹ thuật Phục hồi chức năng, người bệnh vẫn có cơ hội lấy lại khả năng vận động, giao tiếp và tận hưởng cuộc sống trọn vẹn hơn. Quan trọng nhất là sự kiên trì và đồng hành từ người thân, cùng với sự hỗ trợ chuyên môn từ đội ngũ y tế, để mỗi bệnh nhân có thể vượt qua biến cố và tìm lại sự bình yên cho tuổi già.