Ù tai, là một tình trạng phổ biến, đặc biệt là ở người cao tuổi. Chứng ù tai kéo dài không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt hàng ngày mà còn cản trở giao tiếp, khiến người bệnh trở nên khó chịu, thậm chí là cô lập.
Các nguyên nhân chính gây ù tai
Theo các giảng viên Cao đẳng Vật lý trị liệu, tai ở người già thường là kết quả của sự kết hợp giữa quá trình lão hóa tự nhiên và các yếu tố môi trường, bệnh lý:
1. Quá trình lão hóa tự nhiên
Suy giảm tế bào lông tai trong: Đây là nguyên nhân hàng đầu. Các tế bào lông trong tai trong đóng vai trò thiết yếu trong việc chuyển đổi sóng âm thành tín hiệu điện truyền lên não. Khi cơ thể lão hóa, số lượng và chức năng của các tế bào này suy giảm. Sự suy giảm này làm rối loạn quá trình xử lý âm thanh, khiến não bộ tự tạo ra hoặc nhận cả những tiếng ồn ảo, gây ra cảm giác ù tai.
2. Yếu tố môi trường và lối sống
– Tiếp xúc với tiếng ồn lớn: Sống hoặc làm việc trong môi trường có tiếng ồn lớn kéo dài là nguyên nhân phổ biến gây tổn thương thính giác và là yếu tố thúc đẩy chứng ù tai.
– Tắc nghẽn tai: Sự tích tụ quá nhiều ráy tai hoặc chất lỏng có thể chặn đường truyền âm thanh, gây ra cảm giác ù tai và giảm thính lực tạm thời.
– Thủ phạm là thuốc: Nhiều người cao tuổi phải dùng thuốc điều trị các bệnh mãn tính (như bệnh tim, ung thư, nhiễm trùng). Một số loại thuốc có tác dụng phụ ảnh hưởng đến thính giác, gây ra hoặc làm trầm trọng thêm chứng ù tai.
3. Tổn thương và bệnh lý nội tại
– Thủng Màng nhĩ: Tổn thương màng nhĩ do nhiễm trùng hoặc chấn thương cũng là nguyên nhân trực tiếp gây ù tai và suy giảm thính lực.
– Các Bệnh lý Nền: Nhiều bệnh mãn tính có thể gây ra ù tai như một biến chứng, bao gồm Tiểu đường, Cao huyết áp, Bệnh tim mạch, Tai biến mạch máu não, và Bệnh Meniere.
– Quan điểm Đông y: Theo Y học cổ truyền, chức năng tai có liên hệ mật thiết với chức năng Thận. Khi chức năng thận suy giảm do tuổi tác hoặc bệnh tật, khả năng thính giác cũng bị ảnh hưởng, dẫn đến ù tai.
Tác động và hướng hỗ trợ điều trị
Chứng ù tai có thể làm người bệnh trở nên nhạy cảm quá mức với âm thanh xung quanh, khó nghe rõ tiếng nói bên ngoài, và đặc biệt là làm gián đoạn giấc ngủ. Tình trạng này dễ dẫn đến căng thẳng, lo âu và thậm chí là trầm cảm do sự khó chịu dai dẳng.
Phương pháp giảm triệu chứng
Các chuyên gia tại Đại học ngành phục hồi chức năng cho biết vì ù tai do tuổi tác thường khó điều trị dứt điểm, các phương pháp chủ yếu nhằm hỗ trợ làm giảm triệu chứng và giúp người bệnh thích nghi:
– Thăm khám Chuyên khoa: Khi ù tai kéo dài, người bệnh cần đến chuyên khoa Tai Mũi Họng để xác định chính xác nguyên nhân và loại trừ các bệnh lý nguy hiểm khác.
– Liệu pháp Âm thanh (Sound Therapy): Tránh ở trong không gian quá yên tĩnh. Nên tạo ra những âm thanh nền nhẹ nhàng (mở nhạc nhỏ, TV hoặc tiếng quạt) để lấn át, làm giảm nhận thức về tiếng ù bên trong tai.
– Sử dụng Máy Trợ thính: Đối với người có giảm thính lực, máy trợ thính không chỉ khuếch đại âm thanh bên ngoài mà còn giúp lấn át tiếng ù, cải thiện chất lượng nghe.
– Quản lý Tâm lý: Cần hạn chế căng thẳng, trầm cảm. Việc ổn định tâm lý có thể làm thuyên giảm đáng kể triệu chứng ù tai.
– Điều chỉnh Thuốc: Nếu bác sĩ xác định nguyên nhân là do tác dụng phụ của thuốc đang dùng, việc thay thế hoặc điều chỉnh liều lượng có thể giải quyết được vấn đề ù tai.
Gia đình nên giải thích để người bệnh hiểu và học cách quen dần với chứng ù tai, kết hợp điều trị y tế với các liệu pháp thư giãn để cải thiện chất lượng cuộc sống.