Người cao tuổi dễ mắc bệnh xương khớp, gây hạn chế vận động và ảnh hưởng sức khỏe. Dinh dưỡng hợp lý kết hợp luyện tập đúng cách là chìa khóa quan trọng giúp phòng ngừa hiệu quả.

Nguyên nhân gây bệnh xương khớp ở người cao tuổi

Sự lão hóa tự nhiên của cơ thể là yếu tố hàng đầu làm tăng nguy cơ mắc các bệnh xương khớp. Theo thời gian, cấu trúc xương và sụn bị bào mòn, độ dẻo dai và chắc khỏe giảm đi đáng kể. Ngoài ra, những yếu tố môi trường như ô nhiễm, khí hậu thay đổi thất thường, điều kiện lao động nặng nhọc, cùng với thói quen sinh hoạt thiếu khoa học cũng góp phần thúc đẩy các bệnh lý xương khớp phát triển.

Theo giảng viên Cao đẳng Vật lý trị liệu Sài Gòn, một số bệnh xương khớp thường gặp ở người cao tuổi có thể kể đến như:

Thoái hóa khớp: Là hệ quả tất yếu của quá trình lão hóa khớp, thường gây đau nhức, cứng khớp, đặc biệt ở gối và cột sống.

Loãng xương: Do hệ thống xương mất dần canxi và mật độ xương giảm, làm xương dễ gãy.

Đau cột sống thắt lưng: Làm hạn chế khả năng vận động và gây nhiều bất tiện trong sinh hoạt.

Gút: Liên quan đến rối loạn chuyển hóa đạm, thường đi kèm các bệnh lý khác như tiểu đường, xơ vữa động mạch.

Ung thư xương: Thường là di căn từ các ung thư khác như phổi, vú, tuyến tiền liệt, dạ dày…

Đáng lo ngại, nhiều người cao tuổi thường mắc đồng thời nhiều bệnh mạn tính như tăng huyết áp, Parkinson hay tiểu đường. Điều này khiến nguy cơ té ngã và gãy xương càng cao, thậm chí có thể dẫn đến tử vong.

Giải pháp phòng ngừa và điều trị bệnh xương khớp

Điều trị bệnh xương khớp ở người cao tuổi không chỉ dựa vào thuốc men mà còn cần sự kết hợp toàn diện của nhiều yếu tố. Theo giảng viên Đại học Kỹ thuật Phục hồi chức năng nhấn mạnh ba nhóm giải pháp chính:

Chế độ dinh dưỡng: Người cao tuổi cần bổ sung đầy đủ canxi, vitamin D, protein và các khoáng chất thiết yếu để duy trì mật độ xương. Sữa và các chế phẩm từ sữa tách béo, cá, tôm, cua, nghêu, sò, trứng, đậu nành… là nguồn thực phẩm lý tưởng. Ngoài ra, chất béo omega-3 trong cá biển còn có tác dụng giảm viêm khớp. Hạn chế ăn quá mặn, quá ngọt và thay thế mỡ động vật bằng dầu thực vật như dầu mè, dầu đậu nành.

Chế độ sinh hoạt: Duy trì cân nặng hợp lý, tránh béo phì để giảm áp lực lên khớp. Người cao tuổi nên tham gia các hoạt động vừa sức, phù hợp với thể trạng như đi bộ, đạp xe nhẹ, thái cực quyền hay khí công. Đây là những bộ môn giúp tăng cường độ linh hoạt cho khớp, cải thiện tuần hoàn máu và giữ cho tinh thần thư thái.

Hỗ trợ tinh thần và xã hội: Vai trò của gia đình, bạn bè và các câu lạc bộ sức khỏe người cao tuổi rất quan trọng. Hoạt động tập thể không chỉ cải thiện thể lực mà còn giảm căng thẳng tinh thần – yếu tố có thể làm bệnh nặng thêm.

Ngoài ra, các biện pháp không dùng thuốc như chườm nóng, massage, xoa bóp hay tắm nắng cũng góp phần giúp khí huyết lưu thông, giảm đau nhức và cải thiện vận động.

Bên cạnh chế độ dinh dưỡng và luyện tập, phục hồi chức năng giữ vị trí quan trọng trong quá trình điều trị bệnh xương khớp. Thông qua các phương pháp vận động trị liệu, vật lý trị liệu và phục hồi chức năng, người bệnh có thể giảm đau, duy trì khả năng vận động, phòng ngừa biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Bệnh xương khớp ở người cao tuổi là vấn đề sức khỏe đáng lo ngại, nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa và kiểm soát tốt nếu xây dựng lối sống khoa học. Chế độ dinh dưỡng hợp lý, luyện tập đều đặn cùng với sự hỗ trợ của phục hồi chức năng là giải pháp toàn diện, giúp người cao tuổi duy trì sức khỏe, tăng tuổi thọ và sống vui khỏe mỗi ngày.