Chăm Sóc Sức Khoẻ Người Cao Tuổi thói quen sinh hoạt và chế độ dinh dưỡng
Bệnh đái tháo đường không còn xa lạ với mỗi chúng ta, những hậu quả nghiêm trọng của bệnh đến từ những biến chứng nguy hiểm trên thần kinh, gan, thận,…đang dần trở thành gánh nặng xã hội to lớn.
- Những bệnh răng miệng thường gặp ở người cao tuổi
- Cách phòng ngừa táo bón ở người cao tuổi hiệu quả
- Cần phòng tránh bệnh lẫn tuổi già trước khi quá muộn
Dược sĩ hướng dẫn sử dụng thuốc Metformin trị tiểu đường cho người cao tuổi
Có thể nói Metformin là một thuốc dùng trong tiểu đường tuýp 2 khá phổ biến. Thuốc làm giảm cân hoặc ít nhất không gây tăng cân, thích hợp cho đối tượng bệnh nhân béo phì, đây lại là đối tượng có nguy cơ mắc tiểu đường cao!
Cùng Trường Cao đẳng dược Sài Gòn tìm hiểu để sử dụng đúng cách thuốc Metformin và phòng ngừa tối đa các biến chứng nguy hại nhé !
Metformin- chất nhạy cảm Insulin
Insulin là một hocmon tuyết tụy tiết ra, có chức năng kích thích thu nhận glucose, acid béo và acid amin đồng thời biến các chất này thành năng lượng hay dạng dự trữ cho cơ thể.
Tại sao nói Metformin là chất nhạy cảm Insulin? Sự có mặt của Metformin làm tăng nhạy cảm của insulin ở gan. Sự có mặt insulin ở gan dẫn đến làm giảm sản xuất glucose ở gan, đây là một trong những nguyên nhân tăng đường huyết trong máu.Mà kiểm soát lượng đường huyết trong máu là vấn đề chủ chốt trong điều trị bệnh đái tháo đường.
Đối tượng sử dụng của Metformin?
Ở người có bệnh tăng đường huyết, metformin có tác dụng làm giảm đường huyết nhưng không gây tai biến hạ đường huyết (trừ trường hợp nhịn đói hoặc dùng thuốc hiệp đồng tác dụng). Metformin làm giảm nồng độ glucose trong huyết tương khi đói và sau bữa ăn ở người bệnh tăng đường huyết typ II. Thuốc làm tăng sử dụng glucose ở tế bào. Giảm hấp thu glucose ở ruột. Ức chế tổng hợp glucose ở gan.
Để tránh tác dụng phụ về tiêu hóa, nên uống metformin trong bữa ăn.
Theo tin tức sức khỏe cho biết, ngoài tác dụng chống tăng đường huyết, metformin còn có ảnh hưởng tốt trên chuyển hóa lipid. Thuốc làm giảm triglycerid huyết và chỉ số mỡ máu. Có thể nói thuốc phù hợp với bệnh nhân đái tháo đường kèm béo phì. Thuốc Metformin giúp giảm cân, có thể từ 2-3 cân.
Đối tượng sử dụng của Metformin?
Metformin dùng điều trị bệnh tăng đường huyết týp II, khi người bệnh không thể giảm glucose huyết bằng chế độ ăn kiêng đơn thuần. Có thể phối hợp metformin với một sulfonylure, khi dùng metformin hoặc sulfonylure đơn thuần kém hiệu quả.
Trong khi dùng metformin (hoặc sulfonylure) vẫn phải kết hợp kiêng ăn các loại thức ăn, thức uống có chỉ số làm tăng đường huyết cao và tập thể dục hằng ngày thì mới có hiệu quả.
Trường hợp nào không dùng metformin?
Một biến chứng tuy ít gặp nhưng nguy hiểm ! Các bệnh tăng acid lactic như suy tim, thiếu oxy mô, sốc, nhiễm trùng huyết hoặc các bệnh giảm loại trừ acid lactic như bệnh gan nặng, nghiên rượu, bệnh thận là các yếu tố thúc đẩy nhiễm acid lactic. Nguyên nhân sâu xa là do các bệnh nhân phải trải qua chẩn đoán X quang bằng chất cản quang loại phẩm nhuộm phải ngừng metformin trước và sau 2 ngày vì các chất này làm tăng áp suất thẩm thấu gây mất nước dẫn đến suy thận làm tích tụ metformin gây biến chứng hạ đường huyết.
Các loại thuốc làm giảm tác dụng của metformin: nifedipin, isoniazid, thuốc lợi tiểu, corticosteroid, acid nicotinic, phenitoin, oestrogen, thuốc tránh thai uống, chế phẩm tuyến giáp.
Các thuốc làm tăng độc tính của metformin là các thuốc thải trừ qua thận như: morphin, amilorid, digoxin, procainamid, quinin, quinidin, triamteren, ranitidin, trimethropim, vancomycin. Cimetidin làm tăng nồng độ đỉnh của metformin trong máu và huyết tương (do đó tránh phối hợp cimetidin với metformin).
Có thể xảy ra hạ đường huyết khi kết hợp với các thuốc hạ đường huyết khác như insulin hoặc sulfonylurea.
Thận trọng khi dùng metformin
Thận trọng khi dùng metformin
Metformin không được chuyển hóa và được thải trừ ở ống thận dưới dạng không đổi. Chính vì lí do này thận trọng đối với sức khỏe người cao tuổi, đặc biệt người bệnh lý thận, vì thận là nơi thải trừ duy nhất. Khi thận không đào thải được thuốc, nồng độ thuốc trong máu cao và tích lũy lâu dưới dạng không đổi thì thật sự gây nguy hiểm. Khi sử dụng thuốc cần lưu ý đến độ thanh thải của thận. Đặc biệt với người cao tuổi không điều trị với liều tối đa metformin, liều bắt đầu và liều duy trì cũng cần dè dặt. Cần kiểm tra creatinin huyết thanh trước khi bắt đầu điều trị và mỗi 90 ngày trong thời gian điều trị. Không dùng metformin cho người cao tuổi có suy giảm chức năng thận.
Thiếu máu khi Dùng metformin dài ngày bắt nguồn từ nguy cơ giảm hấp thu vitamin B12 (có thể bổ sung bằng cách tiêm vitamin B12).
Một lưu ý không thể bỏ qua đó là Nghiêm cấm sử dụng rượu khi dùng metfomin, trường hợp này có thể gây hạ đường huyết mạnh đột ngột
Có thể uống metformin trong bữa ăn hoặc sau ăn 30 phút, Lưu ý, không được nhai viên thuốc khi uống.
Nguồn: suckhoenguoicaotuoi.edu.vn