Điều dưỡng hướng dẫn chăm sóc người cao tuổi bị liệt

Sự mất đi cơ lực do nhiều nguyên nhân khác nhau thường là nguyên nhân chính gây ra tình trạng liệt ở nhiều người. Vậy chăm sóc người cao tuổi bị liệt như thế nào là đúng cách?

Điều dưỡng hướng dẫn chăm sóc người cao tuổi bị liệt

Tìm hiểu về vấn đề liệt hiện nay

Kỹ thuật viên Cao đẳng Vật lý trị liệu và Điều dưỡng viên tại các trường Cao đẳng Y Dược Hà Nội chia sẻ: Liệt được định nghĩa là tình trạng mất đi cơ lực, có thể ảnh hưởng đến một hoặc nhiều nhóm cơ, và có thể tiến triển từ từ hoặc đột ngột. Các trường hợp liệt có thể dẫn đến các vấn đề như khó nói, rối loạn vận nhãn, khó nuốt, và liệt hô hấp.

Nguyên nhân của tình trạng liệt thường bắt nguồn từ nhiều yếu tố, bao gồm đột quỵ, bệnh lý thần kinh, chèn ép rễ thần kinh tủy sống, xơ cứng rác thải, ép tủy sống, các bệnh lý khác nhau hoặc do thiếu hoạt động kéo dài dẫn đến mất chức năng cơ bản, bệnh đa dây thần kinh ở mức độ nặng, bệnh cơ, và việc sử dụng các loại thuốc có thể gây ra tình trạng liệt.

Chăm sóc đúng cách cho người cao tuổi mắc bệnh liệt

1. Lựa chọn giường phù hợp cho người bệnh liệt

Cử nhân Cao đẳng Điều dưỡng tại Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết: Đối với người bị liệt, việc sử dụng một chiếc giường phù hợp là quan trọng để đảm bảo sự thoải mái trong thời gian dài và kích thích quá trình phục hồi. Giường đa năng là lựa chọn tốt nhất vì nó giúp hỗ trợ nâng đỡ một cách dễ dàng, giảm mệt mỏi cho người chăm sóc, đặc biệt là trong quá trình vệ sinh cho bệnh nhân.

2. Duy trì vệ sinh cá nhân

Chăm sóc người bệnh liệt đối diện với những thách thức đặc biệt, đặc biệt là trong việc duy trì vệ sinh cá nhân:

• Vệ sinh cơ thể: Tắm cho người bệnh ít nhất 2 lần/tuần vào mùa hè và 1 lần/tuần vào mùa đông, sử dụng khăn ấm để lau sạch cơ thể và thay bỉm thường xuyên để đảm bảo sự khô thoáng.
• Vệ sinh răng miệng: Do người bệnh không thể tự đánh răng, nên người chăm sóc cần sử dụng bông gạc và nước muối để vệ sinh răng miệng 2-3 lần mỗi ngày.
• Vệ sinh vết lở loét: Đặc biệt quan trọng để tránh nhiễm trùng và hoại tử. Người chăm sóc cần có kỹ năng vệ sinh, sử dụng cồn y tế để làm sạch vết loét, sau đó bôi thuốc theo chỉ định của bác sĩ.

3. Dinh dưỡng đúng cách

Nếu người bệnh có khả năng tự ăn, họ nên được khuyến khích tự xúc ăn để tăng khả năng vận động tay và thúc đẩy quá trình phục hồi. Thức ăn nên được chuẩn bị dễ ăn, đặc biệt là nếu thức ăn có độ dai hoặc cứng. Nếu người bệnh ăn ít, hãy chia thành nhiều bữa ăn và đa dạng thực đơn để khuyến khích sự ngon miệng và tăng cường sức đề kháng.

Đối với những người không thể tự ăn, hỗ trợ ăn uống cần được thực hiện cẩn thận, chậm rãi, và sử dụng các phương tiện như xay nhuyễn thức ăn. Nếu người bệnh ăn kém, có thể bổ sung ngũ cốc hoặc sữa.

4. Luyện tập hợp lý

Luyện tập đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ quá trình phục hồi của người bệnh liệt, đặc biệt là trong giai đoạn 3-6 tháng đầu tiên của bệnh. Trung tâm vật lý trị liệu là nơi tốt nhất để người bệnh nhận được sự hướng dẫn chính xác từ chuyên gia và sử dụng các dụng cụ hỗ trợ thích hợp. Nếu có khả năng, người bệnh cũng có thể tự tập luyện tại nhà, nhưng nên tuân thủ phác đồ từ bác sĩ.

Giảng viên Cao đẳng Y Dược TP.HCM – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur chia sẻ: Nếu liệt ở mức độ nhẹ, việc dìu người bệnh di chuyển và khuyến khích họ tự đi có thể được thực hiện hàng ngày. Các dụng cụ hỗ trợ như xe tập đi, gậy cũng có thể hữu ích trong quá trình luyện tập.

Với người bị liệt ở mức độ nặng, quan trọng là thực hiện việc lăn trở người mỗi 2 giờ để giảm áp lực trên cơ và tăng cường tuần hoàn máu. Thay vì đứng dậy, người chăm sóc có thể giúp bệnh nhân ngồi dậy và vỗ nhẹ vào lưng để thúc đẩy sự lưu thông máu. Đồng thời, việc co duỗi các ngón tay, ngón chân và các khớp giúp cải thiện khả năng vận động trong tương lai.

Trong quá trình chăm sóc người cao tuổi bệnh liệt, luyện tập cần được duy trì đều đặn, khoảng 6 tiếng mỗi tuần để tăng cơ hội phục hồi. Tuy nhiên, quan trọng nhất là tham khảo ý kiến của bác sĩ và thực hiện các bài tập phục hồi chức năng đúng cách. Luyện tập cần tập trung vào việc cải thiện sức mạnh cơ, duy trì tư thế đúng, và tác động đến các cơ để tăng cường khả năng độc lập trong các hoạt động hàng ngày.

5. Chăm sóc tinh thần

Với người bị liệt, yếu tố tinh thần đóng vai trò quan trọng trong quá trình hồi phục. Sự phụ thuộc nhiều vào người chăm sóc có thể tạo ra tâm lý tiêu cực như chán nản, bi quan và buồn bã. Để giúp người bệnh giữ tinh thần lạc quan, người chăm sóc cần cung cấp động viên tích cực, khuyến khích họ tự cố gắng trong khả năng của mình và giữ cho họ có động lực để vượt qua khó khăn.

Nguồn: suckhoenguoicaotuoi.edu.vn