Đau mỏi lưng là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến nhất ở người lớn tuổi, ảnh hưởng đáng kể đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống. Việc hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng các biện pháp phù hợp có thể giúp người cao tuổi kiểm soát cơn đau và sống năng động hơn.
1. Nguyên nhân gây đau lưng ở người cao tuổi
Các giảng viên Cao đẳng Vật lý trị liệu cho biết có hai nhóm nguyên nhân chính gây ra tình trạng đau lưng ở người già:
– Đau lưng do nguyên nhân cơ học
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, chủ yếu liên quan đến sự thoái hóa tự nhiên của cột sống. Khi chúng ta già đi, các sụn khớp và đĩa đệm phải chịu áp lực lớn hàng ngày, dẫn đến các bệnh lý như thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm và gai đôi cột sống. Các bệnh này làm tổn thương cấu trúc cột sống, chèn ép dây thần kinh, gây ra những cơn đau âm ỉ, dai dẳng. Ngoài ra, thói quen sinh hoạt không đúng cách như mang vác nặng, cúi gập người sai tư thế cũng góp phần làm tình trạng đau lưng trở nên nghiêm trọng hơn.
– Đau lưng do viêm cột sống
Một số trường hợp đau lưng là hậu quả của các bệnh lý viêm nhiễm như lao cột sống, viêm đĩa đệm, viêm khớp cùng chậu hoặc thậm chí là ung thư cột sống. Đôi khi, cơn đau lưng cũng là triệu chứng phụ của các bệnh viêm nhiễm ở cơ quan khác như viêm phần phụ ở phụ nữ, sỏi thận, hay viêm dạ dày – tá tràng. Đặc điểm của cơn đau do viêm thường là âm ỉ, kéo dài và đi kèm với các triệu chứng đặc trưng của bệnh gốc.
2. Các biện pháp cải thiện tình trạng đau lưng
Việc kết hợp nhiều phương pháp khác nhau sẽ mang lại hiệu quả tốt nhất, giúp giảm đau, tăng cường sức khỏe cột sống và phục hồi chức năng vận động.
– Tăng cường hoạt động thể chất hợp lý
Vận động là chìa khóa để duy trì sự dẻo dai của xương khớp. Người cao tuổi nên chọn các bài tập nhẹ nhàng, vừa sức như đi bộ, yoga, hoặc bơi lội. Những môn này không chỉ giúp cơ bắp và xương khớp chắc khỏe, linh hoạt hơn mà còn giảm thiểu nguy cơ chấn thương. Bạn nên dành khoảng 30 phút đi bộ mỗi ngày vào sáng sớm hoặc chiều muộn, hoặc 45-60 phút tập yoga.
– Sử dụng thuốc giảm đau theo chỉ định
Khi cơn đau trở nên dữ dội và ảnh hưởng đến cuộc sống, bác sĩ có thể kê đơn thuốc giảm đau và chống viêm. Các loại thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) như Ibuprofen, Diclofenac có thể làm dịu cơn đau. Tuy nhiên, người lớn tuổi cần đặc biệt cẩn trọng và phải tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng, vì gan và thận đã suy giảm chức năng, có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng.
– Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng
Đây là phương pháp hiệu quả giúp phục hồi và ngăn ngừa tái phát đau lưng. Người bệnh có thể thực hiện tại bệnh viện hoặc tự tập tại nhà theo hướng dẫn.
+ Chườm nóng/lạnh: Chườm lạnh giúp giảm sưng và co thắt cơ trong các cơn đau cấp tính, trong khi chườm nóng giúp tăng lưu thông máu, giảm viêm và thư giãn cơ. Đây là phương pháp đơn giản mà bạn có thể thực hiện hàng ngày.
+ Kéo giãn cột sống và các bài tập chuyên biệt cũng giúp cột sống trở nên linh hoạt hơn.
– Hạn chế các hoạt động gây áp lực
Để tránh làm tình trạng bệnh nặng hơn, người cao tuổi cần tránh tuyệt đối các hoạt động gây áp lực lên cột sống như mang vác vật nặng, cúi gập người đột ngột, hoặc duy trì một tư thế trong thời gian dài. Thường xuyên thay đổi tư thế khi ngồi hoặc nằm và không nên nằm nghỉ quá 48 giờ liên tục để tránh làm chậm quá trình phục hồi.
– Châm cứu
Châm cứu là một phương pháp y học cổ truyền giúp giảm đau, giảm viêm và tăng cường lưu thông khí huyết. Khi thực hiện tại các cơ sở chuyên khoa uy tín, châm cứu có thể mang lại hiệu quả đáng kể. Tuy nhiên, hiệu quả còn tùy thuộc vào thể trạng và cơ địa của mỗi người.
3. Kết luận
Bên cạnh các phương pháp điều trị, các chuyên gia Cao đẳng ngành phục hồi chức năng lưu ý một chế độ dinh dưỡng hợp lý, giàu canxi và vitamin D cùng với việc điều chỉnh thói quen sinh hoạt sẽ giúp tăng cường sức khỏe xương khớp. Đau lưng ở người già không phải là bệnh không thể kiểm soát. Việc kết hợp nhiều giải pháp, lắng nghe cơ thể và tham khảo ý kiến chuyên gia sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe, duy trì khả năng vận động và nâng cao chất lượng cuộc sống.