Chăm Sóc Sức Khoẻ Người Cao Tuổi thói quen sinh hoạt và chế độ dinh dưỡng
Thoái hóa khớp gối là một trong những bệnh lý phổ biến nhất ở người cao tuổi, gây ảnh hưởng lớn đến khả năng vận động hằng ngày. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến tàn phế, giảm chất lượng cuộc sống.
Nguyên nhân gây thoái hóa khớp gối ở người cao tuổi
Nguyên nhân chính dẫn đến thoái hóa khớp gối là quá trình lão hóa tự nhiên. Khi tuổi tác tăng lên, sụn khớp dần bị bào mòn, mất tính đàn hồi, không còn khả năng bảo vệ đầu xương. Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng góp phần làm bệnh nặng hơn, gồm:
– Thừa cân, béo phì: Gây áp lực lớn lên khớp gối.
– Làm việc nặng nhọc: Những người từng mang vác nhiều dễ bị tổn thương khớp.
– Di truyền và bệnh lý nền: Như tiểu đường, loãng xương, viêm khớp dạng thấp.
– Chấn thương cũ: Những tổn thương khớp gối trong quá khứ khiến sụn dễ thoái hóa nhanh.
Giảng viên Cao đẳng Vật lý trị liệu Sài Gòn cho biết, người cao tuổi bị thoái hóa khớp gối thường có những biểu hiện sau:
– Đau nhức khi vận động, nhất là lúc đi bộ hoặc leo cầu thang.
– Cứng khớp vào buổi sáng hoặc sau khi ngồi lâu.
– Khớp gối phát ra tiếng lạo xạo khi di chuyển.
– Sưng, nóng, thậm chí biến dạng khớp ở giai đoạn nặng.
Việc nhận biết sớm triệu chứng sẽ giúp người bệnh có phương án điều trị phù hợp, tránh biến chứng nguy hiểm.
Cách điều trị thoái hóa khớp gối ở người cao tuổi
- Điều trị bằng thuốc
Các bác sĩ thường kê đơn thuốc giảm đau, kháng viêm hoặc bổ sung glucosamine, chondroitin để hỗ trợ tái tạo sụn khớp. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cần tuân thủ chỉ định, tránh lạm dụng gây tác dụng phụ lên gan, thận và dạ dày.
- Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng
Đây là phương pháp quan trọng và mang lại hiệu quả lâu dài cho bệnh nhân cao tuổi. Các bài tập vật lý trị liệu giúp:
– Giảm đau, tăng cường lưu thông máu.
– Duy trì và phục hồi chức năng vận động của khớp gối.
– Hỗ trợ cân bằng, giảm nguy cơ té ngã.
Một số kỹ thuật phổ biến là điện trị liệu, siêu âm trị liệu, chiếu hồng ngoại và tập luyện phục hồi dưới sự hướng dẫn của chuyên gia.
- Thay đổi lối sống
Người cao tuổi nên duy trì cân nặng hợp lý, tránh béo phì để giảm áp lực lên khớp gối. Các môn thể thao nhẹ nhàng như đi bộ chậm, đạp xe tại chỗ, yoga hoặc bơi lội cũng rất hữu ích trong việc tăng cường sức khỏe xương khớp.
Chế độ dinh dưỡng cần bổ sung thực phẩm giàu canxi, vitamin D, omega-3 từ cá biển, sữa ít béo và rau xanh. Hạn chế đồ ăn nhiều dầu mỡ, chất béo bão hòa để phòng ngừa viêm khớp.
- Can thiệp ngoại khoa
Trong trường hợp thoái hóa khớp gối nặng, khi các phương pháp trên không còn hiệu quả, người bệnh có thể được chỉ định phẫu thuật như nội soi khớp, cắt xương chỉnh trục hoặc thay khớp nhân tạo. Tuy nhiên, đây là biện pháp cuối cùng và cần cân nhắc kỹ lưỡng do chi phí cao, thời gian hồi phục dài.
Vai trò của phục hồi chức năng trong điều trị
Phục hồi chức năng không chỉ giúp giảm triệu chứng mà còn hỗ trợ người bệnh lấy lại khả năng vận động, phòng ngừa tàn phế. Điều này đặc biệt quan trọng đối với người cao tuổi – nhóm đối tượng dễ mất tự chủ trong sinh hoạt hằng ngày.
Nhờ sự phát triển của các cơ sở đào tạo chuyên ngành Đại học Kỹ thuật Phục hồi chức năng, các kỹ thuật trị liệu ngày càng được áp dụng khoa học và hiện đại. Người bệnh có cơ hội tiếp cận với dịch vụ chăm sóc chuyên nghiệp, nâng cao chất lượng cuộc sống, kéo dài tuổi thọ và duy trì sự độc lập trong sinh hoạt.
Thoái hóa khớp gối ở người cao tuổi là căn bệnh mạn tính khó tránh, nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát được nếu phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Việc kết hợp dùng thuốc, vật lý trị liệu, thay đổi lối sống và phục hồi chức năng mang lại hiệu quả rõ rệt, giúp người bệnh duy trì sức khỏe và vận động linh hoạt.