Parkinson là bệnh thần kinh tiến triển thường gặp ở người cao tuổi, gây run tay chân, cứng cơ và khó vận động. Việc chăm sóc đúng cách sẽ giúp người già cải thiện chất lượng sống, hạn chế biến chứng và giữ vững tinh thần tích cực.

Bệnh Parkinson là gì?

Parkinson là bệnh thoái hóa thần kinh mạn tính, xảy ra khi các tế bào sản xuất dopamine trong não bị suy giảm. Dopamine là chất dẫn truyền thần kinh giúp điều khiển vận động, nên khi thiếu hụt sẽ dẫn đến các triệu chứng run rẩy, cứng cơ, chậm chạp trong cử động.

Theo các chuyên gia và giảng viên từ cao đẳng ngành phục hồi chức năng, đây là một trong những bệnh lý thường gặp ở người cao tuổi và có xu hướng gia tăng khi tuổi thọ dân số ngày càng cao.

Triệu chứng thường gặp của Parkinson ở người già

Người bệnh Parkinson có thể gặp phải nhiều triệu chứng khác nhau, bao gồm:

– Run tay chân: Xuất hiện ngay cả khi nghỉ ngơi, run rõ rệt hơn khi lo lắng hoặc mệt mỏi.

– Cứng cơ: Các cơ bắp trở nên căng cứng, làm cử động chậm chạp và khó khăn.

– Khó giữ thăng bằng: Người bệnh dễ té ngã, di chuyển khó khăn.

– Thay đổi giọng nói và chữ viết: Giọng trở nên nhỏ dần, chữ viết run rẩy và nhỏ.

– Rối loạn giấc ngủ, trầm cảm: Gây ảnh hưởng lớn đến tinh thần và chất lượng sống.

Nguyên tắc chăm sóc người già bị Parkinson

Chăm sóc người già mắc Parkinson cần sự kiên nhẫn, tình yêu thương và kiến thức y tế. Dưới đây là những nguyên tắc quan trọng:

1. Tuân thủ điều trị của bác sĩ

– Người bệnh cần uống thuốc đúng giờ, đúng liều, không tự ý bỏ thuốc.

– Thường xuyên tái khám để điều chỉnh phác đồ điều trị phù hợp.

2. Dinh dưỡng hợp lý

– Ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt để bổ sung vitamin và chất xơ.

– Thực phẩm giàu omega-3 như cá hồi, hạt óc chó giúp hỗ trợ thần kinh.

– Hạn chế chất béo bão hòa, đường tinh luyện và thực phẩm chế biến sẵn.

3. Vận động và phục hồi chức năng

– Các bài tập nhẹ như đi bộ, yoga, khí công giúp cải thiện sự dẻo dai.

– Vật lý trị liệu chuyên biệt cho Parkinson giúp duy trì khả năng vận động, giảm cứng cơ.

– Người bệnh nên tập luyện dưới sự hướng dẫn của chuyên viên để tránh té ngã.

4. Hỗ trợ tâm lý

– Gia đình cần động viên tinh thần, tạo môi trường sống tích cực.

– Khuyến khích người bệnh tham gia các hoạt động giải trí nhẹ nhàng, giao tiếp xã hội.

– Lắng nghe và chia sẻ để giảm nguy cơ trầm cảm.

5. An toàn trong sinh hoạt hàng ngày

– Bố trí nhà cửa gọn gàng, có tay vịn trong phòng tắm, cầu thang.

– Sử dụng giày dép chống trượt, sàn nhà không để ướt.

– Chuẩn bị ghế ngồi ở nhiều vị trí trong nhà để người bệnh nghỉ ngơi khi cần.

Vai trò của vật lý trị liệu trong chăm sóc Parkinson

Vật lý trị liệu là một phần quan trọng trong chăm sóc người già bị Parkinson. Các bài tập phục hồi chức năng giúp:

– Cải thiện khả năng vận động, giảm run và cứng cơ.

– Tăng sức mạnh cơ bắp và độ dẻo dai.

– Giúp người bệnh duy trì khả năng tự chăm sóc, hạn chế phụ thuộc vào người khác.

Ngoài ra, các chuyên gia phục hồi chức năng còn hướng dẫn người nhà cách hỗ trợ người bệnh trong sinh hoạt hằng ngày, từ việc di chuyển, ăn uống đến nghỉ ngơi hợp lý.

Người bệnh Parkinson nếu không được chăm sóc đúng cách có thể gặp các biến chứng như gãy xương do té ngã, suy giảm trí nhớ, rối loạn tiêu hóa hoặc viêm phổi. Để phòng ngừa, cần:

–  Khám sức khỏe định kỳ để theo dõi diễn tiến bệnh.

– Tập luyện thường xuyên để duy trì sự linh hoạt.

– Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ, đặc biệt là canxi và vitamin D để xương chắc khỏe.

– Giữ môi trường sống an toàn, hạn chế nguy cơ chấn thương.

Parkinson là bệnh mạn tính nhưng nếu được chăm sóc đúng cách, người già vẫn có thể duy trì cuộc sống tương đối độc lập và vui vẻ. Việc kết hợp thuốc, chế độ dinh dưỡng, tập luyện và hỗ trợ tâm lý sẽ giúp kiểm soát bệnh hiệu quả. Bên cạnh đó, sự đóng góp từ các chương trình đào tạo tại đại học ngành phục hồi chức năng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc đào tạo đội ngũ chuyên viên có chuyên môn, giúp cộng đồng người cao tuổi được chăm sóc toàn diện và an toàn hơn.