Rối loạn tiểu tiện ở người cao tuổi: Nguy cơ tiềm ẩn và cách phòng ngừa

Rối loạn tiểu tiện có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống, sức khỏe thể chất và tâm lý của người bệnh. Hiểu rõ nguyên nhân và cách quản lý rối loạn tiểu tiện sẽ giúp người cao tuổi và người chăm sóc đưa ra các biện pháp thích hợp để cải thiện tình trạng này.

Rối loạn tiểu tiện ở người cao tuổi: Nguy cơ tiềm ẩn và cách phòng ngừa

Nguyên nhân chính gây rối loạn tiểu tiện ở người cao tuổi

Dược sĩ Cao đẳng Dược TP.HCM chia sẻ: Rối loạn tiểu tiện ở người cao tuổi thường bắt nguồn từ quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể. Khi cơ thể già đi, các cơ và dây thần kinh điều khiển hoạt động của bàng quang và niệu đạo suy yếu, làm giảm khả năng kiểm soát tiểu tiện. Cụ thể hơn, cơ vòng bàng quang có thể không còn hoạt động hiệu quả, dẫn đến hiện tượng tiểu không tự chủ.

Bên cạnh quá trình lão hóa, các bệnh lý người cao tuổi cũng là nguyên nhân chính gây ra rối loạn tiểu tiện ở người cao tuổi. Những bệnh lý thường gặp như đái tháo đường, tăng huyết áp, suy thận, và các bệnh về thần kinh đều có thể làm tổn thương hệ thống thần kinh điều khiển hoạt động của bàng quang. Ở nam giới, phì đại tuyến tiền liệt là nguyên nhân phổ biến khiến việc tiểu tiện trở nên khó khăn hoặc không kiểm soát được. Đối với phụ nữ, sự suy giảm nội tiết tố estrogen sau mãn kinh có thể gây yếu cơ vùng chậu, làm tăng nguy cơ tiểu không tự chủ.

Ngoài ra, các yếu tố khác như sử dụng thuốc lợi tiểu, táo bón kéo dài, và tình trạng béo phì cũng có thể ảnh hưởng đến chức năng tiểu tiện. Một số loại thuốc điều trị bệnh lý tim mạch hoặc tâm thần cũng có thể gây ra các tác dụng phụ lên hệ tiết niệu, làm tăng tần suất tiểu tiện hoặc gây bí tiểu.

Những hậu quả tiềm ẩn của rối loạn tiểu tiện

Dược sĩ các trường Cao đẳng Dược Hà Nội cho biết: Rối loạn tiểu tiện không chỉ là vấn đề về sức khỏe mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý và đời sống xã hội của người bệnh. Người cao tuổi thường cảm thấy xấu hổ và lo lắng về tình trạng tiểu không tự chủ, dẫn đến việc ngại giao tiếp, tránh tham gia các hoạt động xã hội. Điều này có thể làm gia tăng nguy cơ trầm cảm, cô lập xã hội và suy giảm chất lượng cuộc sống.

Việc phải thức dậy nhiều lần vào ban đêm do tiểu đêm gây ảnh hưởng lớn đến giấc ngủ của người cao tuổi. Tình trạng mất ngủ kéo dài có thể dẫn đến mệt mỏi, suy nhược cơ thể và thậm chí gia tăng nguy cơ té ngã do tình trạng mất cân bằng khi phải thức dậy vào ban đêm để đi tiểu.

Một hậu quả nghiêm trọng khác là nhiễm trùng đường tiết niệu. Khi người cao tuổi không thể tiểu hết nước tiểu trong bàng quang, nước tiểu ứ đọng có thể tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, dẫn đến nhiễm trùng. Nếu tình trạng này không được phát hiện và điều trị kịp thời, nhiễm trùng có thể lan đến thận và gây viêm thận, một biến chứng nguy hiểm có thể đe dọa tính mạng.

Phương pháp điều trị và quản lý rối loạn tiểu tiện

Việc điều trị rối loạn tiểu tiện ở người cao tuổi phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra tình trạng này. Trong trường hợp nguyên nhân do bệnh lý, điều trị cần tập trung vào việc kiểm soát bệnh nền như đái tháo đường, tăng huyết áp hoặc điều trị bệnh phì đại tuyến tiền liệt ở nam giới. Đối với các trường hợp rối loạn tiểu tiện do lão hóa, việc cải thiện lối sống và thực hiện các bài tập tăng cường cơ vùng chậu có thể mang lại hiệu quả tích cực.

Thay đổi lối sống

Một trong những cách đơn giản nhưng hiệu quả để quản lý rối loạn tiểu tiện là thay đổi lối sống. Người cao tuổi nên hạn chế uống nước vào buổi tối để giảm tiểu đêm, đồng thời tránh sử dụng các chất kích thích như cà phê, trà và đồ uống có cồn, vì chúng có thể kích thích bàng quang và làm tăng tần suất tiểu tiện.

Bên cạnh đó, việc duy trì cân nặng hợp lý cũng rất quan trọng. Thừa cân, béo phì có thể gây áp lực lên bàng quang, làm tăng nguy cơ tiểu không tự chủ. Tập luyện các bài tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, yoga hoặc các bài tập cơ sàn chậu (Kegel) có thể giúp tăng cường cơ bàng quang và kiểm soát tiểu tiện tốt hơn.

Sử dụng thuốc

Trong nhiều trường hợp, các loại thuốc giãn cơ bàng quang hoặc giảm triệu chứng phì đại tuyến tiền liệt có thể được bác sĩ chỉ định để điều trị rối loạn tiểu tiện. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cần tuân thủ chặt chẽ hướng dẫn của bác sĩ, vì một số loại thuốc có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn như khô miệng, táo bón hoặc buồn nôn.

Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur đào tạo Cao đẳng Điều dưỡng 

Phẫu thuật

Trong những trường hợp rối loạn tiểu tiện nghiêm trọng, đặc biệt là khi việc điều trị nội khoa không mang lại kết quả, phẫu thuật có thể là lựa chọn cuối cùng. Phẫu thuật có thể giúp loại bỏ tắc nghẽn do phì đại tuyến tiền liệt hoặc điều chỉnh các cấu trúc giải phẫu của hệ tiết niệu để cải thiện chức năng tiểu tiện.

Rối loạn tiểu tiện ở người cao tuổi là một vấn đề không thể xem nhẹ. Mặc dù không phải lúc nào cũng gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng, nhưng nếu không được điều trị đúng cách, tình trạng này có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng và ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống. Việc phát hiện sớm và áp dụng các biện pháp điều trị phù hợp, từ thay đổi lối sống đến sử dụng thuốc hoặc phẫu thuật, có thể giúp người cao tuổi duy trì sức khỏe và cải thiện cuộc sống hàng ngày.

Nguồn: suckhoenguoicaotuoi.edu.vn