Bệnh mạch vành ở người cao tuổi tiềm ẩn nhiều rủi ro hơn so với người trẻ, không chỉ ở triệu chứng bệnh mà ngay cả trong quá trình điều trị. Vì vậy, người cao tuổi cần thực hiện tầm soát bệnh mạch vành để phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời.
Tuổi cao là yếu tố nguy cơ của bệnh mạch vành
Người cao tuổi là đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh mạch vành. Theo nghiên cứu Framingham Heart, nguy cơ mắc bệnh mạch vành ở nam giới trong độ tuổi 65 – 74 tăng 24%. Tương tự, tỷ lệ này ở phụ nữ cao tuổi tăng lên tới 28%.
Theo đó, tỷ lệ mắc bệnh mạch vành ở phụ nữ tăng nhanh hơn so với nam giới là do sự thay đổi của cơ thể sau thời kỳ mãn kinh (hiện tượng mãn kinh làm tăng nguy cơ khởi phát bệnh lên gấp 3 lần so với trước khi mãn kinh).
Triệu chứng bệnh mạch vành ở người cao tuổi
Theo giảng viên Phạm Minh Châu, hiện đang công tác tại Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, bệnh mạch vành ở người cao tuổi gây ra bởi sự hình thành của các mảng xơ vữa, dẫn đến lòng mạch bị thu hẹp, lượng máu về tim bị suy giảm và gây ra một loạt các triệu chứng điển hình như:
- Đau thắt ngực: Bệnh nhân cảm nhận cơn đau như lồng ngực bị đè nén nặng nề, đau có thể lan ra vùng vai, lưng, cổ, hàm, cánh tay trái…;
- Khó thở, nhịp thở nhanh và gấp;
- Mệt mỏi khắp người;
- Chóng mặt, choáng váng.
Hiện nay, triệu chứng bệnh mạch vành là bệnh người cao tuổi có thể thay đổi ít nhiều do quá trình lão hóa, khiến cho hệ thần kinh mất đi độ nhạy cảm và thể trạng cơ thể cũng trở nên yếu ớt hơn. Những triệu chứng của bệnh mạch vành ở người cao tuổi thường không rõ ràng. Đôi khi, bệnh nhân chỉ cảm nhận được những dấu hiệu thoáng qua, như cảm giác mệt mỏi, khó thở, đau nhẹ ở ngực…
Khó khăn trong điều trị bệnh mạch vành ở người cao tuổi
Mặc dù hiện nay, sự tiến bộ trong liệu pháp điều trị giúp kiểm soát bệnh mạch vành hiệu quả hơn, nhưng số người tử vong vẫn đang gia tăng, đặc biệt là ở nhóm người cao tuổi. Nguyên nhân chủ yếu là do quá trình điều trị bệnh mạch vành ở những người đã có tuổi thường gặp phải khá nhiều bất lợi.
Dễ gặp phải tác dụng phụ khi sử dụng thuốc điều trị
Tuổi càng cao, các cơ quan như gan và thận ngày càng suy yếu, ảnh hưởng lớn tới tốc độ chuyển hóa thuốc. Nhiều trường hợp thuốc không thể chuyển hóa, dẫn đến quá liều, gây ra nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng, gây độc cho gan, thận, ảnh hưởng rất xấu đến kết quả điều trị. Nguy cơ xảy ra xuất huyết khi dùng thuốc chống đông hoặc nguy cơ tăng men gan khi dùng thuốc hạ mỡ máu cũng là bài toán khó cho các bác sĩ khi cân nhắc liều lượng phù hợp với mục tiêu điều trị bệnh mạch vành ở người cao tuổi.
Rủi ro cao khi thực hiện can thiệp đặt stent hay phẫu thuật bắc cầu
Bác sỹ Mai Tiến Trung đang là giảng viên Cao đẳng Điều dưỡng chia sẻ, đối với tình trạng tắc hẹp mạch vành nặng, bác sĩ phải chỉ định mổ bắc cầu hoặc Gói khám sàng lọc các bệnh mạch vành để thúc đẩy lưu thông và tưới máu đến vùng cơ tim bị ảnh hưởng do thiếu máu cục bộ. Tuy nhiên đối với bệnh nhân cao tuổi, các phương pháp này đôi khi không thực hiện được do tiên lượng sức khỏe không tốt hoặc rủi ro cao hơn lợi ích điều trị nội khoa.
Khó khăn trong việc tuân thủ dùng thuốc
Người cao tuổi có thể bị suy giảm trí nhớ, lú lẫn, thiếu minh mẫn, dẫn đến quên dùng thuốc, hoặc dùng nhiều liều liên tục trong ngày, ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị hoặc gây ra tác dụng không mong muốn.